نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 261
دليل قرائت آيات:
قرائت با يا (يقول) به معنى آن است كه خداوند مىفرمايد: و قرائت با
نون (نقول) به آيه قبلى (قَدْ قَدَّمْتُ إِلَيْكُمْ
بِالْوَعِيدِ) و (ما أَنَا بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ) شباهت و مناسبت خواهد داشت.
لغات آيات:
سائق- سوق به معنى وادار ساختن به حركت.
حديد- به معنى حاد يعنى تيز است مانند حفيظ و حافظ.
عنيد- كسى است كه متمايل از ميانه روى باشد، و به معنى عنود و عاند
هم هست، و ناقه عنود به شترى گويند كه در حركت مستقيم نيست، و عنيد سرگردان در
حركت است.
اعراب آيات:
(هذا ما لَدَيَّ عَتِيدٌ)- ما در اينجا نكره
موصوفه است، و تقديرش اين است (هذا شىء ثابت لدىّ عتيد) بنا بر اين ظرف (لدى) صفت
است براى (ما)، و همين طور (عتيد) صفت ما است.
جهنّم- غير منصرف است چون داراى تعريف و تأنيث است، و ريشه آن از
گفتار اعراب است كه گويند: (بئر جهنام) در صورتى كه چاه بسيار عميق باشد.
بعضى هم گفتهاند: جهنّم اعجمى است، بنا بر اين قول باز جهنّم غير
منصرف است به خاطر دو عامل تعريف و عجمه.
(أَلْقِيا فِي جَهَنَّمَ)- در اين جمله چند
قول گفته شده است:
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 261