(رَحِيمٌ) و نسبت به مؤمنين مهربان است.

(يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثى‌) يعنى: شما را از آدم و حواء آفريديم، به اين معنا كه شما در نسب متساوى هستيد، چون همگى در نسب به آدم و حواء مى‌رسيد، اينجا خداوند مردم را از تفاخر به وسيله انساب نهى فرموده است.

عكرمه از ابن عباس روايت كرده است كه پيامبر خدا 6 فرمودند: (شماها از يك زن و مرد آفريده شده‌ايد، همانند ........ احدى بر ديگرى برترى ندارد مگر به وسيله تقوى).

سپس خداوند يادآور شده است كه نسبهاى مردم را متفرق ساخته است كه بدين وسيله از يكديگر شناخته شوند، نه آنكه بر يكديگر تفاخر نمايند، و ميفرمايد:

(وَ جَعَلْناكُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ) شعوب جمع شعب است كه عبارت است از توده‌هاى عظيم انسان مانند مضر و ربيعه، و قبائل عبارت است از گروه‌هايى از انسان كه از شعوب كمترند مانند قبيله بكر از شعب ربيعه و قبيله تميم از شعب مضر، اين معنا مطابق گفته اكثر مفسّرين است.

حسن گفته است: شعوب به جمعيتهايى كمتر از قبيله گفته مى‌شود، و اينكه به آنان شعوب مى‌گويند چون رشته رشته و متفرّق شده‌اند.

و در روايت عطاء از ابن عباس آمده است كه منظور از شعوب موالى (ايرانيان) و منظور از قبائل عرب است.

از حضرت صادق (ع) روايت شده است كه شعوب از عجم است، و قبائل از عرب و اسباط از بنى اسرائيل و قومى نيز بر اين قولند.

(لِتَعارَفُوا) يعنى: من شما را اين گونه قرار دادم كه يكديگر را بشناسيد.

و نصب و قوم و خويش و پدران يكديگر را بدانيد، و اگر اينطور نبود داد و ستدها فاسد مى‌شد، و دنيا خراب مى‌گرديد، و نقل حديث امكان نداشت.