نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 184
حجرات- ابو جعفر و حجرات بفتح جيم و بقيه
بضم جيم قرائت كردهاند.
دليل قرائت:
ابن جنى گويد: يعنى: كارى را كه خود بهتر ميدانيد انجام ندهيد و آنچه
را كه خدا و رسول بشما امر كردهاند ترك كنيد، و اين معناى قرائت مشهور است، لا
تقدموا تقديرش ميشود: لا تقدموا امرا على ما امركم اللَّه به كه بنا بر اين تقدير
مفعول در اينجا همانطور كه مىبينيد محذوف است[1].
و هر كس (حجرات) خوانده و ضمه جيم را تبديل بفتحه نموده است، منظورش
اين بوده است كه دو ضمه پشت سرهم ثقيل است، و بعضيها نيز جيم را ساكن كرده
گفتهاند (حجرات) مانند: (عضد و عضد).
و ابو عبيده گفته است حجرات جمع حجرات است بنا بر اين جمع الجمع
ميباشد.
لغات آيات:
تقدموا- قدم، تقديما، و اقدم اقداما، و استقدم و قدم تمامى بمعنى
تقدم يعنى جلو افتاد ميباشد.
لا تجهروا- جهر عبارتست از ظاهر شدن صدا با نيرو و اعتقاد، و از اين
باب است (الحجارة فى المنطق) و (جاهر بالامر مجاهرة) و نيز جهارا هم گفته ميشود، و
نقيض جهر همس است، و حروف مجهوره نوزده حرف است كه همه آنها در اين جملهها جمع
شده است: (اطلقن ضرغم عجز ظبى ذواد) و بقيه
[1]- و بنا بر اين قرائت يعقوب( لا تقدموا) بفتح تا و دال فعل
لازم است و مفعولى در تقدير نداشته معنى ميشود در راه رفتن جلو پيامبر نيفتيد.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 184