نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 176
(مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ)
اينجا خداوند صريحا نام پيامبر را برده است تا هر نوع شك و شبههاى را بر طرف
سازد، در اينجا سخن تمام شده، سپس خداوند مؤمنين را مورد مدح خود قرار داده
ميفرمايد:
(وَ الَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَماءُ
بَيْنَهُمْ) حسن گويد: شدت مؤمنين بجايى رسيده بود كه حتى از لباس مشركين دورى
ميجستند كه بلباس آنان نچسبد، و نيز بدنهاى خود را از بدنهاى آنان دور ميگرفتند كه
ببدن آنان تماس پيدا نكند، و مهربانى آنان در بين يكديگر بجايى رسيده بود كه هيچ
مؤمنى برادر دينى خود را نميديد مگر آنكه با او روبوسى كرده دست ميداد، و مثل اين
آيه است (أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكافِرِينَ) يعنى: مؤمنين نسبت به يكديگر متواضع و نسبت به كافران مغرور و
سرسخت ميباشند.
(تَراهُمْ رُكَّعاً سُجَّداً)
اين قسمت از بسيار نماز خواندن آنان و مداومت آنان بر نماز خبر ميدهد.
(يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَ رِضْواناً) يعنى: و بدين وسيله از درگاه خداوند زيادى نعمتهايش و رضايت او را
ميخواهند.
(سِيماهُمْ فِي وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ) از ابن عباس و عطيه نقل شده است كه علامت آنان روز قيامت آنست كه
محل سجده آنان بسيار سفيد خواهد بود.
شهر بن حوشب گويد: محل سجده آنان مانند ماه شب چهاردهم خواهد بود.
از عكرمه و سعيد بن جبير و ابى العاليه آمده است كه اثر سجده در
پيشانى مؤمنين اثر خاكى است كه جاى مىماند زيرا مؤمنين بر خاك سجده ميكنند نه روى
لباس و فرش.
از ضحاك نقل شده است يعنى: زردى چهره و لاغرى و رنجورى مؤمنين اثر
سجدهاى آنان است.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 23 صفحه : 176