حركت به سوى حديبيه تخلّف نمودند بگو:

(سَتُدْعَوْنَ إِلى‌ قَوْمٍ أُولِي بَأْسٍ شَدِيدٍ) يعنى در آينده نزديك شما را بجنگ قومى نيرومند دعوت مى‌كنيم. (و در باره اين قوم كه چه كسانى بوده‌اند هفت قول است):

1- از سعيد بن جبير و عكرمه روايت شده است كه اين قوم هوازن و حنين است.

2- از قتاده روايت شده است كه اين قوم هوازن و ثقيف است.

3- از ضحّاك روايت شده است كه اين قوم ثقيف است.

4- زهرى گفته است كه اين قوم بنو حنيفه و مسيلمه كذّاب بوده است.

5- ابن عبّاس گويد كه منظور از اين قوم مردم فارس بوده است.

6- حسن و كعب گفته‌اند كه منظور از اين قوم روميان بوده است.

7- بعضى هم گفته‌اند منظور از آن قوم مردم صفّين و ياران معاويه است.

و صحيح آن است كه دعوت‌كننده آنان به جنگ با قوم نيرومند همان پيامبر خدا 6 است، زيرا عملا حضرت آنان را بعد از اين به جنگهاى بسيارى مانند جنگ با اقوام نيرومندى مانند اهل حنين و طائف و موته تا تبوك و غيره، بنا بر اين معنى ندارد كه جنگ با اين اقوام را به پس از وفات حضرت حمل كنيم.

(تُقاتِلُونَهُمْ أَوْ يُسْلِمُونَ) يعنى: بناچار در جنگ با اين قوم يكى از اين دو كار بايد انجام گيرد يا با آنان بجنگيد يا آنان تسليم شوند يعنى: اقرار به اسلام آورند و آن را بپذيرند، بعضى گفته‌اند (يسلمون) يعنى: تسليم شما شوند.

و نيز گفته شده است كه (أو يسلّموا) به حذف نون قرائتى است و تقديرش الى ان يسلّموا است، و در نصب (يسلموا) دلالت است بر اينكه ترك قتال به خاطر