نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 22 صفحه : 394
((وَ مِنْ قَبْلِهِ كِتابُ مُوسى))
يعنى: پيش از قرآن كتاب موسى است كه تورات ميباشد.
((إِماماً)) پيشواى شما است كه بايد از
آن پيروى كنيد.
((وَ رَحْمَةً)) و رحمتى است از جانب
پروردگار براى مؤمنين كه پيش از قرآن آمده است، و تقدير چنين است: «و تقدّمه كتاب
موسى اماما» و در كلام چيزى حذف شده است كه معنى با آن تمام ميشود، و تقدير آن
چنين است «... فلم يهتدوا به» و بر اين مقدّر محذوف دلالت ميكند قسمتى از آيه
اوّل:(وَ إِذْ لَمْ يَهْتَدُوا بِهِ)
زيرا مشركين بوسيله تورات هدايت نيافتند، تا بت پرستى خود را ترك كنند، و بوسيله
آن صفات حضرت محمّد 6 را بشناسند.
((وَ هذا كِتابٌ)) يعنى: اين قرآن.
((مُصَدِّقٌ)) تصديق كننده كتابهايى است
كه قبل از آن وجود داشته است.
((لِساناً عَرَبِيًّا)) و اين قرآن بزبان عربى نازل
شده است، عربيا تنها كافى بود لسانا بخاطر تأكيد آورده شده است، همانگونه كه
مىگويى: جاءني زيد رجلا صالحا» كه رجلا را براى تأكيد ميآورى.
(لتنذر الذين ظلموا) يعنى: براى آنكه اى محمّد ستمگران را بترسانى و
هر كس «لينذر» با ياء قرائت كند آن را به كتاب اسناد ميدهند.
((وَ بُشْرى لِلْمُحْسِنِينَ))
يعنى: و بشارتى است براى افراد با ايمان.
و بعضى گفتهاند: تقديرش چنين است: «و يبشر بشرى» بنا بر اين تقدير
بشرى مصدرى است منصوب، و نيز جايز است بشرى در محلّ رفع باشد بنا بر تقدير يك
مبتدا: «و هو بشرى للمحسنين الموحّدين».