است، و آنان را در آن روز محشور ميگرداند، در مقام بيان و توضيح اين روز بر آمده ميفرمايد:

((يَوْمَ لا يُغْنِي مَوْلًى عَنْ مَوْلًى شَيْئاً)) مولى عبارتست از دوستى، كه معمولا بيارى دوستش مى‌شتابد، و در اين قسم پسر عمو، و ياور و هم سوگند انسان و ديگران كه داراى چنين صفتى هستند وارد ميشوند.

يعنى: اين روز روزى است كه هيچ دوستى دوست خود را بى‌نياز نخواهد ساخت، و نميتواند عذاب خدا را از او دور سازد.

((وَ لا هُمْ يُنْصَرُونَ)) و هيچكس يارى نخواهد شد، و اين قسمت از آيه با آنچه كه بيشتر مسلمين در مورد شفاعت قائل هستند منافاتى ندارد، زيرا شفاعت كه بوسيله پيامبر خدا 6 و ائمّه اطهار (ع) و مؤمنين انجام ميگيرد با اجازه خدا است، بنا بر اين معنى آيه اينطور خواهد شد هيچكس حق ندارند كه عذاب الهى را از آنان دور سازد، و آنان را يارى كند بدون آنكه از خدا اجازه داشته باشد.

و اين قسمت را كه ما بآن اشاره كرديم در آيه بعدى بعنوان استثناء كسانى را مورد رحمت دانسته ميفرمايد:

((إِلَّا مَنْ رَحِمَ اللَّهُ))[1] يعنى غير از كسانى از مؤمنين كه خداوند به آنان رحم فرموده است، كه اينگونه افراد يا از اوّل عذابشان ساقط ميشود

[1] بروايتى كه در پاورقى« إِنَّ يَوْمَ الْفَصْلِ» آورده‌ايم رجوع كنيد، طبق اين روايت« إِلَّا مَنْ رَحِمَ اللَّهُ» استثناء از« لا يُغْنِي مَوْلًى» است يعنى:

كسى قدرت بى‌نياز كردن ندارد مگر آنها كه خدا حق شفاعت به ايشان داده باشد.