بوسيله چيزى بر خودش قسم نميخورد، زيرا قسم عبارتست از تأكيد خبرى به وسيله خبر ديگر، بنا بر اين‌(إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةٍ مُبارَكَةٍ) جمله معترضه‌اى است بين قسم و جواب قسم.

(أَمْراً مِنْ عِنْدِنا) نصب امرا بيكى از دو جهت است:

1- آنكه بنا بر حاليت منصوب باشد و تقديرش اينست: «انّا انزلناه آمرين امرا» همانگونه كه گفته ميشود: «جاء فلان مشيا و ركضا اى ماشيا و راكضا» و بنا بر اين تركيب امرا مصدرى است كه بجاى حال گذاشته شده است اين تركيب مختار اخفش است.

و نيز جايز است آن را بتقدير «ذا امر» بگيريم كه مضاف آن حذف شده است، همانطور كه گفته است و لكن البرّ بمعنى «ذا البر».

2- آنكه بنا بر مصدريت منصوب باشد، زيرا(فِيها يُفْرَقُ) به معنى «فيها يؤثر» است كه يفرق بر يؤمر دلالت ميكند.

«رحمة» منصوب است بنا بر آنكه مفعول له باشد يعنى: «انزلناه للرحمة» اخفش گفته است «رحمة» منصوب است بنا بر آنكه حال باشد يعنى: «راحمين رحمة».

معنى آيات:

((حم)) بيانش گذشت.

((وَ الْكِتابِ الْمُبِينِ)) خداوند بقرآن سوگند ياد ميكند كه دلالت دارد بر صحّت نبوّت پيامبر ما 6 و در آن احكام و حلال و حرام دين بيان شده است‌( (إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةٍ مُبارَكَةٍ)) كه جواب قسم است يعنى ما قرآن را در شبى مبارك نازل ساختيم، و منظور از شب مبارك شب قدر است، كه ابن‌