((وَ ما يَأْتِيهِمْ مِنْ نَبِيٍّ إِلَّا كانُوا بِهِ
يَسْتَهْزِؤُنَ)) يعنى: ملّتهاى گذشته كه گفتيم نسبت به پيامبران كافر شدند، و بعلّت
جهل بسيار و نادانى كه داشتند پيامبران را مسخره ميكردند، همانگونه كه قوم تو ترا
مسخره ميكنند، ولى ما در مقابل استهزاء آنان نسبت به پيامبران از آنان رو گردان
نشديم، بلكه حجتهاى بيشتر و پيامبران ديگرى بسوى آنان فرستاديم.
((فَأَهْلَكْنا أَشَدَّ مِنْهُمْ بَطْشاً)) و
ما از اين ملّتها با انواع عذاب كسانى را بهلاكت رسانديم كه از مشركين قوم تو
بسيار نيرومندتر و قوىتر بودند پس اين مشركين نبايد بقدرت و مكنت خود مغرور
گردند.
((وَ مَضى مَثَلُ الْأَوَّلِينَ))
يعنى: در آنچه بر تو نازل كردهايم گذشت كه حالت كفّار پيشين در تكذيب به حال اين
كافران شباهت دارد، و چون آنان بخاطر تكذيب پيامبرانشان بهلاكت رسيدند عاقبت حال
اينان نيز مانند آنان هلاكت است.
((وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ)) يعنى اگر اى محمد از قومت بپرسى چه كسى آسمانها و زمين را آفريده
است؟.
((لَيَقُولُنَّ خَلَقَهُنَّ الْعَزِيزُ الْعَلِيمُ)) پاسخى نخواهند داشت مگر آنكه بگويند: آسمانها و زمين را خداى
نيرومند و توانا و شكست ناپذير آفريده است، خدايى كه از مصالح بندگانش آگاه است، و
او خداى توانا است، زيرا
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 22 صفحه : 185