((وَ لَمَنِ انْتَصَرَ بَعْدَ ظُلْمِهِ فَأُولئِكَ ما عَلَيْهِمْ مِنْ سَبِيلٍ)) يعنى: كسى كه به خاطر حق خود دست به انتقام‌جويى زند و نسبت به ستم كننده‌اش بى‌عدالتى نكند گناهى ندارد[1] و اينكه ظلم را بمظلوم نسبت داده‌(بَعْدَ ظُلْمِهِ) يعنى بعد از آنكه مظلوم واقع شده است، و نسبت به او تجاوز گرديده است، مظلوم حق خود را ميگيرد، بنا بر اين انتقام گيرندگان گناهى و مجازات يا سرزنشى ندارند، و از اين قبيل است كه مصدر بمفعول اضافه شده باشد اين جمله است: «من دعاء الخير».

[1] در آيات قرآن و روايات بسيارى عفو و بخشودن ظالمى كه نسبت به انسان ستم كرده است جزء صفات بسيار حميده معرفى شده است، ولى بايد دانست كه اين معنى كليت ندارد، و تنها در موردى است كه انسان تشخيص دهد بخشودن ستمگر بصلاح است، مانند آنكه طرف از روى نادانى ستم كرده و پشيمان شده است كه اگر او را به بخشد بهتر از آنست كه از او انتقام بگيرد، و عفو و گذشت او اثرش بيشتر است از انتقام، اما اگر چنين نباشد و عفو و گذشت ظالم را بيشتر در ستمگريش جرى ميكند، اينجا اگر كسى انتقام بگيرد بهتر است، اين قسمت از آيه نظر بمورد دوّم دارد، اينك توجه شما را بتفسير جالبى كه از امام زين العابدين( ع) در مورد اين آيه رسيده است جلب ميكنيم.

تفسير نور الثقلين جلد 4 صفحه 585 بنقل از رساله الحقوق امام زين العابدين( ع) كه فرمودند:« اما حق آن كس كه نسبت بتو بدى كرده است آنست كه او را ببخشى، ولى اگر دانستى كه بخشيدن زيان دارد از او انتقام ميگيرى، خداوند بزرگ ميفرمايد:(وَ لَمَنِ انْتَصَرَ بَعْدَ ظُلْمِهِ فَأُولئِكَ ما عَلَيْهِمْ مِنْ سَبِيلٍ)( در تفسير برهان جلد 4 صفحه 129 روايتى در تأويل اين آيه وارد شده است كه حضرت باقر( ع) آيه را چنين ميخواندند:

« و ترى الظالمين آل محمد حقّهم لما رأوا العذاب»( و على هو العذاب)

يعنى: هنگامى كه ستم كنندگان نسبت بحقوق آل محمد( ع) روز قيامت على( ع) را كه براى آنان موجب عذاب است مى‌بينند ميگويند آيا راهى براى بازگشت هست؟ آرى على( ع) عذاب آنان است زيرا كه او قسيم نار و جنت است».