((اللَّهُ الَّذِي أَنْزَلَ الْكِتابَ بِالْحَقِّ)) خداوندى كه كتاب قرآن را بر حق نازل فرموده است، يعنى: آنچه از وقايع گذشته و آينده خبر داده است درست است.

بعضى هم گفته‌اند بالحق يعنى امر و نهى و فرائض و احكام كه همگى حقوق الهى است در آن آمده است.

((وَ الْمِيزانَ)) يعنى خداوند عدالت را نيز نازل فرموده است، و از ابن عباس و قتاده و مجاهد و مقاتل است كه ميزان عبارتست از عدل، و از آن كنايه آمده است.

و اينكه عدل را ميزان گفته‌اند، چون ميزان وسيله‌اى است براى انصاف و برابرى حقوق در ميان مردم.

و از جبائى نقل شده است كه منظور از اين ميزان همان ميزان معروف (ترازو) است كه خداوند آن را از آسمان در ميان مردم نازل فرموده است و به آنان ياد داده است كه چگونه بوسيله آن بحق رفتار كنند، و چگونه با آن توزين نمايند.

و از علقمه روايت شده است ميزان عبارتست از حضرت محمد 6 كه ميان مردم بوسيله قرآن قضاوت ميكند[1].

[1] براى سنجش هر چيزى ميزان مناسب لازم است، اجسام با ميزانهاى جسمى ترازو و قپّان، ميزان سنجش اعمال و افكار قوانين عادلانه و مجسمه‌هاى عدالت است، ميزان قيامت هم طبق روايات عدل است و انبياء و اوصياء.

نور الثقلين جلد 2 صفحه 15 از حضرت صادق( ع) نقل ميكند:( ... پرسيدند آيا روز قيامت اعمال مردم وزن نميشود؟ حضرت فرمودند: نه، براى اينكه( اعمال جسم نيست، اعمال صفاتى هستند، و كسى نياز به وزن كردن اشياء دارد كه از تعداد و سنگينى و سبكى آنها آگاه نباشد، چيزى بر خدا پنهان نيست، گفت: پس ميزان روز قيامت يعنى چه؟ فرمودند: ميزان روز قيامت عدالت است، گفت: پس اين آيه كه ميفرمايد:( فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوازِينُهُ‌) يعنى چه؟ فرمود: يعنى هر كس اعمال نيكش بچربد؟.

در روايت ديگرى ميزان قيامت انبياء و اوصياء( ع) معرفى شده‌اند:

نور الثقلين جلد 3 صفحه 430( هشام از حضرت صادق( ع) درباره آيه‌(وَ نَضَعُ الْمَوازِينَ الْقِسْطَ لِيَوْمِ الْقِيامَةِ ...) پرسش ميكند؟ حضرت ميفرمايند ميزان قيامت عبارتست از پيامبران و اوصياء آنان).

نور الثقلين جلد 4 صفحه 568 در تفسير اين آيه از على بن ابراهيم قمى نقل ميكند:( ... ميزان امير المؤمنين صلوات اللَّه عليه است) بنا بر اين پيامبران و اوص‌ياء( ع) هر كدام ميزان سنجش اعمال امت و پيروان خود هستند، و شاهد اين معنى آيه‌(يَوْمَ نَدْعُوا كُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ) و آيات ديگرى است.