مقابل ذبح نيست بلكه در مقابل امر به ذبح است و نيز جايز است كه (فديه) در مقابل مقدمات ذبح باشد زيرا كه (فديه) واجب نيست كه از جنس (مفدى) باشد، لذا گاهى تراشيدن موى سر بجاى ريختن خون ذبيحه فديه مى‌شود و يا به جاى پوشيدن لباس دوخته شده و مقاربت كردن انجام مى‌گردد.

دوم- اين كه امر بصورت ذبح شده بود و ابراهيم اين كار را انجام داد چه اين كه رگهاى گردن فرزند خود را بريد ولى هر چند كه مى‌بريد دو مرتبه به جاى خود برگشته و مى‌چسبيد، اگر اشكال شود كه مراد از ذبح قطع مكان مخصوص است كه موجب مرگ شود در جواب گوئيم اين موضوع غير مسلم است زيرا كه گفته مى‌شود فلانى حيوان را ذبح كرد ولى آن حيوان نمرد، ولى اگر قبول كنيم كه ذبح بمعنى ذبح كامل و موجب مرگ باشد لفظ ذبح را به معنى مجازى حمل ميكنيم چه اين كه در اين امر دليل داريم.

سوم- اين كه خداوند به ذبح امر كرده بود ولى در گردن اسماعيل مسى قرار داده بود كه هر چند ابراهيم كارد را مى‌كشيد مؤثر واقع نمى‌گشت يا هر مقدار از كارد را مى‌كشيد آن بر نمى‌گشت ولى اين تأويلات در صورتى جايز است كه ابراهيم مأمور چيزى باشد كه آن جارى مجراى ذبح باشد ولى در صورتى كه امر به ذبح بوده باشد اين تأويل جايز نخواهد بود چه اين كه در اين صورت تكليف، غير مقدور خواهد بود.

(وَ فَدَيْناهُ بِذِبْحٍ عَظِيمٍ‌) (و فديه داديم او را به ذبح عظيم) لفظ (فداء) چيزى را گويند كه به جاى چيز ديگرى قرار داده شود كه از چيز اول، ضرر بر- طرف شود و (ذبح) به معنى مذبوح و آن كه ذبح گرديده شود مى‌باشد و مقصود اين كه ما ذبح را به جاى آن قرار داده مانند اسيرى كه مقابل چيزى فديه و آزاد شود.

«ذبح چه چيز بوده است؟»

درباره ذبح اختلاف شده است: