نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 21 صفحه : 214
و نيز روايت مرفوعى در اين باب نقل
كردهاند.
و عدهاى گفتهاند: افراد مستثنى عبارتند از شهيدان در راه خداوند و
اين سخن را «سعيد بن جبير» و «عطا» از «ابن عباس» و «ابو هريره»، از پيغمبر 6
نقل كردهاند كه آن حضرت درباره اين آيه از كسانى كه شامل بيهوشى مرگآور نمىشوند
از جبرائيل سؤال كرد و او جواب گفت كه ايشان شهيدان مىباشند كه شمشيرهاى خود را
كنار عرش به كمر بستهاند.
(ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ أُخْرى) (سپس دو باره در صور
دميده شد) مراد از نفخه دوباره نفخه بعث و رستاخيز است كه آن نفخه دوم است.
«قتاده» در حديث مرفوعى كه نقل كرده گويد: ميان دو نفخه از جهت زمان
چهل سال مىباشد، و گفته شده كه خداوند پس از نفخ صور و مردن افراد، اجسام را
نابود كرده و دوباره ايشان را بازميگرداند و خداوند هم با اين بيان:
(فَإِذا هُمْ قِيامٌ) (پس ناگهان ايشانند
ايستادگان) از سرعت ايجاد و پديد آوردنشان خبر مىدهد، زيرا خداوند سبحان زمانى كه
نفخه دوم دميده شد ايشان را پس از آن باز مىگرداند، پس ايشان از گورهاى خود
برخاسته و مىايستند.
(يَنْظُرُونَ) (مىنگرند) يعنى منتظرند تا
چه شود بر ايشان و به چه چيزى دستور داده شوند.
(وَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّها) (و
درخشيد زمين به نور پروردگارش) يعنى روشن شد زمين به عدل پروردگارش در روز قيامت،
زيرا نور و روشنايى زمين به عدل و داد است، چنان كه نور علم و دانش به عمل و كردار
است، و اين سخن «حسن» و «سدى» مىباشد.
و برخى گفتهاند: زمين مىدرخشد به نورى كه خداوند خلق كرده و به
واسطه آن زمين قيامت را روشن ساخته بدون اين كه نور خورشيد و ماهى در كار باشد
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 21 صفحه : 214