نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 20 صفحه : 93
قرائت:
ابن كثير و ابن عامر (نضعّف) با نون و تشديد قرائت كرده (و العذاب)
را بر فتح خواندهاند، و ابو جعفر و اهل بصره (و يضعف) با ياء و تشديد (العذاب) را
بر فتح خوانده و ديگران يضاعف با ياء و الف و فتح عين خوانده اند.
و اهل كوفه غير عاصم (و من يقنت و يعمل صالحا يؤتها) همه را با ياء
قرائت كرده و روح و زيد، (من تأت و من تقنت و تعمل) تمام را با تا (نؤتها) را با
نون خوانده و ديگران (من يأت و من يقنت) (و تعمل) را با تا (نؤتها) را با نون
قرائت كردهاند.
دليل اين قراءتها:
ابو على گويد: ضاعف و ضعف بيك معنى است، پس هر كس فاعل را نام نبرده
فعل را اسناد بعذاب داده و هر كس بكسر عين خوانده پس فعل را اسناد بضمير، اسم
اللَّه تعالى داده و معناى (يضاعف) لها- العذاب ضعفين) آنكه چون همسران پيغمبر
مشاهده كردند از ملامت و سرزنشهايى كه مانع از ارتكاب گناه است سزاوار است كه
امتناع و خوددارى آنها از گناه بيشتر باشد از آنكه موانع و ملامتها را نديده است.
و گفت (يضاعف لها العذاب) پس ضمير برگردد بمعنى بدون لفظ آن و اگر
برگردد بلفظ آن هر آينه آن را ياد كرده بود، و كسى كه (يقنت با ياء) خوانده پس به
جهت اينست كه اسناد فعل بضمير من و فاعل فعل را بعدا هم بيان نشده، پس چون ياد
نمود چيزى را كه دلالت كند بر اينكه فعل براى مؤنث است حمل بر معنى شده، پس مؤنث
آورده و همين طور است قول خدا
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 20 صفحه : 93