نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 20 صفحه : 489
69- البتّه ايشان پدران خويش را گمراه
يافتند.
70- پس اينان از پى آنان بسرعت ميروند.
شرح لغات:
النزل: محصول و باقى مانده است، گفته ميشود براى اين طعام نزل و نزل
است، و گفته شده الانزال آنست كه بسبب آن تقويت ميشود پس بدنها را پايدار و روحها
بر آن باقى ميماند، و گفته ميشود اقمت لقوم نزلهم يعنى آنچه شايسته بود از غذا كه
بر آن فرود آينده آماده كردم، و قطرب خيال كرده كه زقوم درخت تلخى است، در تهامد
ابو مسلم گويد: و ظاهر تلاوت- دلالت ميكند كه عرب زقّوم را نمىشناخت، پس تفسير شد
بعد از اين.
و الطلع: حمل و بار درخت خرماست ناميده به طلع شد براى طلوع و سر زدن
آن.
و الشوب: مخلوط شدن چيزى است بچيزى كه از آن نيست بلكه بدتر و پستتر
از آنست.
و الحميم: گرماى چنانيست كه از سوزانيدن نزديك بهلاكت و نابودى
ميكند. شاعر گويد:
احم اللَّه ذلك من لقاء
احاد فى الشهر الحلال
خداوند نزديك نمود اين را از برخورد و ملاقات كه باو خيره شدم و چشم
دوختم در ماه حلال.
و حمم ريش الفرخ، هنگامى كه جوجه نزديك به پريدن مى شود. و حميم:
يعنى دوست نزديك يعنى نزديك از قلب، و هرع الرجل و اهرع هر گاه ترغيب شود و شتاب
كند، ازهرى گويد، اهراع بمعناى اسراع
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 20 صفحه : 489