بدون ترديد ما هر چه را پنهان ميدارند و آنچه را آشكار ميكنند ميدانيم.

قرائت:

در شواذ حسن و اعشى (ركوبهم) خوانده و عايشه و ابى بن كعب، (ركوبتهم) خوانده‌اند.

دليل:

اما ركوب مصدر و كلام بر حذف مضاف است و تقدير آن فمنها ذو ركوبهم است و ذو الركوب آن مركوب (اسب الاغ و قاطر و شتر) و جايز است كه تقدير فمن منافعها ركوبهم باشد چنانچه شخصى بديگرى ميگويد من بركاتك وصول الخير الىّ على يدك، از بركات تو رسيدن خير است بمن بدست تو، و امّا ركوبتهم بر وزن مركوبه مثل فتوبه و حلوبه و جزوره براى آنكه خميده پشت و يا حيوانى كه پالانش گذارند و يا دوشيده ميشود و يا سرش بريده ميشود.

تفسير:

سپس خداوند سبحان اعاده سخن داد بذكر ادلّه توحيد و يكتايى خود و فرمود:

(أَ وَ لَمْ يَرَوْا) يعنى آيا نميدانند( أَنَّا خَلَقْنا لَهُمْ‌) كه البته بدون ترديد ما ايجاد كرديم براى بهره‌بردارى و منافع ايشان‌( مِمَّا عَمِلَتْ أَيْدِينا) يعنى از آنچه كه متولّى و متصدّى آفريدن آن شديم و باختراع و ايجادمان كه شريكى در آفريدن آن نداشتيم، و بكمك و ياورى آن را نيافريديم، و يد در لغت بر چند قسم است: بعضى از آن عضو است و بعضى از آن نعمت است و برخى از آن قوه و نيرو است، و بعضى از آنهم تحقيق اضافه است، در معناى نعمت گفته مى شود (لفلان عندى يد بيضا) براى فلانى نزد من حق نعمت است، و بمعناى‌