نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 20 صفحه : 19
(جُنُودٌ)
العامل اينجا محذوف تقديرش چنين است، اذكروا نعمة اللَّه عليكم كائنة وقت مجىء
جنود (اذ جاءكم) بدل از اذ اوّل و همين طور از(
إِذْ زاغَتِ الْأَبْصارُ) است
شأن نزول:
كلبى گويد: پيامبر 6 ميان اصحابش برادرى و
مواخات برقرار كرد و هر دو نفر مرد را با هم برادر نمود، پس هر گاه يكى از آن دو
از دنيا ميرفت آنكه زنده بود ميراث او را تصاحب كرده و به نزديكان نسبى او چيزى
نميداد و اين مدّتى تا خدا ميخواست ادامه داشت تا آيه(
أُولُوا الْأَرْحامِ بَعْضُهُمْ أَوْلى بِبَعْضٍ فِي كِتابِ اللَّهِ ...) نازل شد، پس آيات مواريث نسخ كرد قانون ميراث مؤاخات و برادرى و
هجرت را و نزديكتر به ميّت (مانند پسر و دختر و پدر و مادر و همسر) وارث گرديد، پس
نزديكتر مانند برادر و خواهر و جد و جدّه از نزديكان و خويشاوندان.
قتاده گويد: مسلمانها به سبب مهاجرت وارث ميشدند و اعرابى مسلمان كه
هجرت نكرده بود از مهاجرين چيزى را ارث نمىبرد، پس اين آيات نازل و ميراث بنسب و
خويشاوندان مقرّر گرديد.
تفسير:
(النَّبِيُّ أَوْلى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ) پيامبر 6 سزاوارتر است بمؤمنين از خودشان يعنى
آن حضرت اولى و شايستهتر است بايشان از خودشان.
مقصود از اينكه پيامبر سزاوارتر است چيست؟
چند قول در معناى اولى گفته شده است:
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 20 صفحه : 19