نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 2 صفحه : 83
بودهاند بما مسلمانان ارتباط ندارد و ما
نبايد بجرم اعمال آنها مؤاخذه شويم».
(وَ نَحْنُ لَهُ مُخْلِصُونَ ...)-
يعنى ما موحّد هستيم. منظور اين است كه ما چون مخلص هستيم نسبت بحق شايستهتر
ميباشيم تا مشركين بعضى ميگويند «اين جمله جوابى است از دليلى كه يهود و نصارى
اقامه ميكردند و مىگفتند: «اعراب چون بت پرست بودند شايستگى مقام نبوّت را
ندارند» و بيان جواب اين است كه ما چون فعلًا موحّد هستيم عيب و نقص بت پرستى
اعراب بر ما متوجه نيست چنان كه شما يهود اگر فعلًا خدا پرست كامل باشيد عيب و
ايراد گوساله پرستى جمعى از يهودان سابق ابداً متوجه شما نميگردد».
فصلى است در بيان معناى اخلاص
مؤلّف بمناسبت اينكه اين آيه بكلمه «اخلاص» ختم گرديد. فصلى در معناى
اخلاص منعقد نموده ميگويد: از حذيفة بن يمان. روايت شده است كه ميگويد از رسول
اكرم 6 پرسيدم: اخلاص چيست؟ حضرتش فرمود: اين موضوع را
از جبرئيل سؤال كردم او گفت اين موضوع را از حضرت رب العزّه پرسيدم، فرمود: آن
سرّى از اسرار من است كه در قلب هر يك از بندگان خود كه او را دوست داشته باشم
قرار ميدهم.
ابن ادريس خولانى از پيغمبر اكرم 6 نقل كرده است
كه فرمودند براى هر حقّى حقيقتى و نشانهاى موجود است و شخص تا هنگامى كه دوست
دارد مردم او را درباره اعمالى براى خدا انجام ميدهد تعريف و ستايش كنند بحقيقت
«اخلاص» نرسيده است.
سعيد بن جبير ميگويد: اخلاص اين است كه شخص دين و عمل خود را بطور
خالص براى خداوند قرار بدهد يعنى در ايمان خود براى خداوند شريكى قرار ندهد و در
عمل خود هرگز «ريا» بكار نبرد.
بعضى «اخلاص» را به «اتحاد اعمال شخص در ظاهر و باطن» معنا كردهاند.
برخى ميگويند، اخلاص اين است كه انسان ملكات فاضلهاى در روح خود
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 2 صفحه : 83