نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 2 صفحه : 71
6- اهل يك ملت چنان كه مىگوييم امت موسى
7 امت عيسى 7 امت محمّد 6.
خلت ...- گذشت.
كسب ...- عملى كه براى جلب منفعت يا دفع ضرر انجام بگيرد.
تفسير:
(تِلْكَ أُمَّةٌ قَدْ خَلَتْ ...)-
يعنى ابراهيم و فرزندان او جماعتى بودند كه گذشتند.
(لَها ما كَسَبَتْ ...)- هر عملى كه انجام دادند-
طاعت يا معصيت- نتيجه آن بآنان برميگردد.
(وَ لَكُمْ ...)- براى شما يهود و نصارى
نيز.
(ما كَسَبْتُمْ ...)- نتيجه هر عملى- نيك يا بد-
كه انجام بدهيد بازميگردد.
(وَ لا تُسْئَلُونَ عَمَّا كانُوا يَعْمَلُونَ ...)- شما مسئول اعمال آنها نخواهيد بود چنان كه آنان نيز مسئوليت اعمال
شما را ندارند بلكه هر شخص تنها در برابر اعمال خود مسئول است همانطور كه خداوند
فرمود:( وَ لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرى)[1]
يعنى هيچكس بار مسئوليت ديگرى را بر دوش نگيرد.
اين آيه دلالت روشن، بر بطلان گفتار گروه مجبّره دارد كه ميگويند:
«فرزندان را بگناه پدران مؤاخذه ميكنند و گناهان مسلمانان بر كفار تحميل ميشود»
يهود و نصارى بمسلمانان گفتند بآئين ما در آئيد تا راه حق را در
يابيد اى پيغمبر بگو در جواب آنها كه ما از شريعت ابراهيم كه حق است پيروى ميكنيم
و او از مشركين نبود. (135)
شرح لغات:
حنيف ...- مستقيم، متمايل از باطل بسوى حق و بهمين جهت شريعت ابراهيم
«حنفيه» يعنى متمايل از يهوديت و نصرانيت ناميده شده است و در حديث است كه