عاكفون: معتكفيد- از «عكوف و اعتكاف» كه ماندن در مكان است و در شرع عبارت است از ماندن در مكان مخصوصى (مسجد) براى انجام عبادت:

حد: منع و حدود خدا واجبات او است. و حد بمعانى ديگرى نيز آمده است از قبيل حد براى زناكاران حد بمعناى تيزى شمشير و غير شمشير حد براى حدود خانه و غير خانه كه جدا كننده بين دو چيز است و باين مناسبت به «حدّ» خانه «حد» گفته‌اند كه مانع است از داخل شدن بيگانه و آهن را كه حديد مى‌گويند براى آن است كه دشمن را دور مى‌گرداند و بالأخره معناى اصلى حد منع است و اينها موارد استعمال اين كلمه است.

شأن نزول آيه:

على بن ابراهيم از پدر خود و بالأخره از امام جعفر صادق 7 نقل كرده كه (در اول اسلام حكم روزه اين بود) عمل زناشويى از اوّل تا آخر ماه رمضان حرام بود و نيز اگر كسى در شب، پيش از افطار خوابش مى‌برد خوردن و آشاميدن براى او حرام مى‌باشد تا موقع افطار شب بعد از آن (اتفاقاً) يكى از اصحاب پيغمبر اسلام 6 بنام «مطعم بن جبير» برادر «عبد اللَّه بن جبير» كه مردى پير و ضعيف بود روزه بود و موقع افطار بخانه آمده كه افطار كند همسرش دير غذا آورد و وى خوابش برد وقتى كه (غذا حاضر گشت) از خواب بيدار شد و به همسرش گفت: غذا خوردن براى من ديگر حرام شده است. (چيزى نخورد) فرداى آن شب در كندن خندق شركت نمود[1].

ولى به زمين افتاده غش كرد وقتى كه رسول اكرم او را ديد دلش بحال وى سوخت از طرفى بعضى از جوانان پنهانى در شبهاى ماه رمضان با زنان خود آميزش مى‌كردند پس اين آيه نازل شد و آميزش در شب‌هاى ماه رمضان و غذا خوردن اگر چه بخواب‌

[1] لشكر كشى قريش در جنگ احزاب و خندق كندن مسلمانان مصادف با ماه رمضان شده بود.