كند كه اين تبديل چون باين منظور انجام مى‌گيرد كه ظلم را بعدالت برگرداند موجب گناه نيست».

(إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ ...)- يعنى خداوند چون گناهان را مى‌بخشد و بگناهكار ترحّم مى‌كند. بخشايش وى اين مورد را كه گناهى در آن نيست بطريق اولى شامل ميگردد.

در روايتى كه از حضرت صادق 7 منقول است «جنفاً او اثما» باين تفسير شده است كه در وصيت تعدّى كرده بزيادتر از ثلث وصيّت نمايد اين تفسير از ابن عباس نيز روايت شده است.

از حضرت رسول اكرم 6 نقل گرديده است كه فرمودند: كسى كه در آستانه مرگ قرار ميگيرد اگر طبق «كتاب خدا» وصيّت كند اين عمل كفّاره تضييع زكاة وى خواهد بود

. [سوره البقرة (2): آيه 183]

(يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيامُ كَما كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ (183))

[ترجمه‌]

اى كسانى كه ايمان داريد روزه بر شما واجب شد هم چنان كه بر پيشينيان شما واجب بود، شايد پرهيزكارى كنيد

شرح لغات‌

صوم- در لغت خوددارى است. و از همين جهت است كه به صمت (سكوت) نيز صوم ميگويند زير آنهم خوددارى از سخن گفتن است.

«و ابن دريد» ميگويد هر چيزى كه از حركت باز ماند آن را صوم ميگويند و صامت الرّيح- بمعنى بازماندن «باد» از حركت است.

و صامَتِ الْشَّمْس- يعنى خورشيد در وسط روز قرار گرفت. و صام النهار- نيز بهمان معنى است.

بنا بر اين اصل صوم در لغت بمعنى امساك و خوددارى است ولى در شرع عبارت است از اينكه كسانى كه داراى شرائط خاصى هستند.

بايد از چيزهاى مخصوص (كه ده عدد بوده و از آنها بمفطرات «روزه» تعبير