نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 2 صفحه : 151
شرح لغات:
انداد: جمع ندّ يعنى مثل.
محبّت: دوست داشتن.
لو يرى: اگر ببينند.
تفسير
(وَ مِنَ النَّاسِ ...)- «من» در اينجا براى تبعيض
است يعنى بعضى از مردم.
(مَنْ يَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْداداً ...)- 1- مجاهد و قتاده و بيشتر مفسرين ميگويند مراد از «انداد» بتهايى
است كه مشركين آنها را مىپرستيدند يعنى بعضى از مردم بتها را (كه غير خداست)
مانند خدا قرار ميدهند.
2- حضرت باقر 7 فرمودند: منظور از آن، پيشوايان ستمكار است
«سدى» نيز همين قول را قائل است.
و جمله( يُحِبُّونَهُمْ كَحُبِّ اللَّهِ ...)- يعنى آنها را مانند خدا دوست ميدارند بر قول دوّم دلالت بيشترى
دارد زيرا بعيد بنظر ميرسد كه آنان بتها را با اينكه ميدانستند آنها نفع و ضررى
بانسان نميرسانند مانند خدا دوست داشته باشند و بر اين قول گفتار خداوند(إِذْ تَبَرَّأَ الَّذِينَ اتُّبِعُوا مِنَ الَّذِينَ اتَّبَعُوا) كه در آيه بعد ذكر خواهد شد، نيز دلالت دارد و منظور از(يُحِبُّونَهُمْ) اين است كه بندگى آنها را
يا تقرّب بآنها را يا اطاعت و انقياد آنها را يا همه اينها را دوست ميدارند و باين
امور علاقه ميورزند.
و در معناى(كَحُبِّ اللَّهِ) سه قول هست:
1- تقدير كلام اين است كه «كحبّكم اللَّه» يعنى مانند دوست داشتن شما
مؤمنين خداوند را اين قول را ابن عباس و حسن اختيار كردهاند.
2- ابو على و ابو مسلم ميگويند تقدير اين است «كحبّهم اللَّه» يعنى
مشركين كه بت پرست بودند و در عين حال خدا را نيز ميشناختند بتهاى خود را مانند
خدا دوست ميداشتند باين معنا كه محبّت آنها نسبت بخدا و بت مساوى بود.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 2 صفحه : 151