شرح لغات:

انداد: جمع ندّ يعنى مثل.

محبّت: دوست داشتن.

لو يرى: اگر ب‌بينند.

تفسير

(وَ مِنَ النَّاسِ ...)- «من» در اينجا براى تبعيض است يعنى بعضى از مردم.

(مَنْ يَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْداداً ...)- 1- مجاهد و قتاده و بيشتر مفسرين ميگويند مراد از «انداد» بتهايى است كه مشركين آنها را مى‌پرستيدند يعنى بعضى از مردم بت‌ها را (كه غير خداست) مانند خدا قرار ميدهند.

2- حضرت باقر 7 فرمودند: منظور از آن، پيشوايان ستمكار است «سدى» نيز همين قول را قائل است.

و جمله‌( يُحِبُّونَهُمْ كَحُبِّ اللَّهِ ...)- يعنى آنها را مانند خدا دوست ميدارند بر قول دوّم دلالت بيشترى دارد زيرا بعيد بنظر ميرسد كه آنان بت‌ها را با اينكه ميدانستند آنها نفع و ضررى بانسان نميرسانند مانند خدا دوست داشته باشند و بر اين قول گفتار خداوند(إِذْ تَبَرَّأَ الَّذِينَ اتُّبِعُوا مِنَ الَّذِينَ اتَّبَعُوا) كه در آيه بعد ذكر خواهد شد، نيز دلالت دارد و منظور از(يُحِبُّونَهُمْ) اين است كه بندگى آنها را يا تقرّب بآنها را يا اطاعت و انقياد آنها را يا همه اينها را دوست ميدارند و باين امور علاقه ميورزند.

و در معناى‌(كَحُبِّ اللَّهِ) سه قول هست:

1- تقدير كلام اين است كه «كحبّكم اللَّه» يعنى مانند دوست داشتن شما مؤمنين خداوند را اين قول را ابن عباس و حسن اختيار كرده‌اند.

2- ابو على و ابو مسلم ميگويند تقدير اين است «كحبّهم اللَّه» يعنى مشركين كه بت پرست بودند و در عين حال خدا را نيز ميشناختند بت‌هاى خود را مانند خدا دوست ميداشتند باين معنا كه محبّت آنها نسبت بخدا و بت مساوى بود.