نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 2 صفحه : 101
چرا پيغمبر اسلام 6 دوست ميداشت كه قبله
به «كعبه» منتقل شود؟
در اين موضوع ميان مفسرين چند قول مشهور است:
1- ابن عباس ميگويد اين موضوع باين جهت بود كه خانه «كعبه» قبله
ابراهيم 7 و پدران آن حضرت بود.
2- مجاهد ميگويد: «اين امر باين علت بود كه يهود مىگفتند: محمّد
صلّى اللَّه عليه و اله با دين ما مخالفت مىكند ولى از قبله ما تبعيت مينمايد».
3- ابن زيد ميگويد يهود مىگفتند: «محمّد صلّى اللَّه عليه و اله و
اصحابش قبله را نمىشناختند ما آنها را بقبله هدايت كرديم».
4- بعضى گفتهاند: «اعراب چون «كعبه» را دوست ميداشتند و در تعظيم آن
فوق العاده مىكوشيدند لذا قبله بودن آن موجب جلب توجّه آنان بسوى دين اسلام
ميگرديد و زمينه بهترى براى دعوت آنان بسوى دين فراهم ميشد و آن حضرت هم علاقه
زيادى بگرايش آنان بدين اسلام داشت. از اينجهت دوست ميداشت كه «كعبه» قبله قرار داده
شود.
مؤلف: احتمال ميرود كه آن حضرت تحويل قبله را بعلّت همه اين وجوه كه
گفته شد، دوست داشته باشد، چه اينكه ميان وجوه مزبور منافاتى نيست.
(فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبْلَةً تَرْضاها ...)-
ترا بقبلهاى كه قصد آن را داشتى و دوستش ميدارى برميگردانيم و منظور از دوست اين
قبله تمايل قلبى آن حضرت است بآن، نه اينكه قبله سابق را دشمن داشته باشد.
(فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ ...) پس رو بجانب مسجد الحرام كن مراد از متوجه ساختن «روى» بسوى مسجد
الحرام اين است كه خود را بسوى آن متوجه كن زيرا «وجه» هر چيز بخود آن، اطلاق
ميگردد، بعضى گفتهاند مراد از «وجه» روى است يعنى روى خود را بجانب مسجد الحرام
متوجه كن چه اينكه توجه بوسيله روى برگرداندن محقق ميشود.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 2 صفحه : 101