نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 84
(وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا
الصَّالِحاتِ): آنان كه ايمان آوردند و كارهاى شايسته انجام
ميدهند و مقصود مهاجرين هستند.
(لَنُبَوِّئَنَّهُمْ مِنَ الْجَنَّةِ غُرَفاً):
جاى ميدهيم آنان را در غرفههايى از بهشت كه بسيار ارجمند و خيره كننده است.
(تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ):
از زير آنها جوىهايى روان است.
«ابن عباس» گويد: يعنى آنان را در غرفههايى از بهشت جاى ميدهيم كه
از در و زبرجد و ياقوت ساخته شده و قصرهاى بهشتى جاى آنها است.
(خالِدِينَ فِيها): جاودانند در آن منزلها.
(نِعْمَ أَجْرُ الْعامِلِينَ):
چه خوب است پاداش عمل كنندگان و آن غرفهها همه از خداست- كه براى آنان گذارده
است. و سپس ايشان را وصف ميفرمايد.
(الَّذِينَ صَبَرُوا): آنان كسانى بودند كه براى
دين خود از تمام آزارها كه بايشان ميرسيد شكيبايى نموده و سختىهاى انجام فرامين
دينى را بر خود هموار نمودند.
(وَ عَلى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ): و
در مهمات امور و هجرتهاى ديارشان، بر پروردگار خويش توكل نمودند.
(وَ كَأَيِّنْ مِنْ دَابَّةٍ لا تَحْمِلُ رِزْقَهَا): بسا جنبندهاى كه روزيش آماده نبود- و غذاى خويشتن را آماده و
ذخيره نداشت- چنان كه «حسن» چنين تفسير نموده ولى «مجاهد» گويد مقصود آنست كه چون
آن جنبنده زبون و ناتوان است نميتواند روزيش را با خود حمل كند بلكه هر مقدار كه
شد با دهان ميخورد- و ميگذرد-، اما «ابن عباس» گفته كه يعنى تمام حيوانات از
جانوران بيابان گرفته تا مرغان آسمان و آنچه روى زمين زندگى كند، قوت فرداى خود را
ذخيره نكند بجز انسان و مورچه و موش- كه براى فرداى خود در كوشش و جمع نمودن قوت
است-.
(اللَّهُ يَرْزُقُها وَ إِيَّاكُمْ):
خداوند است كه آن حيوان ضعيف كه قدرت ندارد قوت فرداى خود را جمع كند و نيز شما را
روزى ميدهد پس براى ترس روزى در هجرت سستى نكنيد.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 84