نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 79
(وَ لَوْ لا أَجَلٌ مُسَمًّى):
و اگر نبود وقتى نامبرده و معين كه قدرت خدا در آن ظاهر ميشود و آن روز قيامت است.
و يا مقصود آنست كه اگر نبود وقتى كه خدا براى آنان معين نموده و در همين جهان بنا
بر مصلحتى در آن وقت ايشان را عذاب فرمايد.
(لَجاءَهُمُ الْعَذابُ): همانا آمده بود بسويشان
عذابى كه استحقاق آن را داشتند.
(وَ لَيَأْتِيَنَّهُمْ بَغْتَةً وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ): و البته عذاب ناگهان بسويشان خواهد آمد و ايشان بآمدنش آگاهى
نداشته و ساعت نزول عذاب را نميدانند.
پس از آن خداوند وعدهگاه عذاب جهنم را براى آنان بيان ميفرمايد.
(يَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذابِ وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةٌ
بِالْكافِرِينَ): با شتاب از تو خواهان عذابند و البته جهنم احاطه بكافران خواهد
نمود و اگر چه در دنيا عذاب بر آنان نازل نشود، ولى آنها لا محالة در جهنم معذب
خواهند بود.
(يَوْمَ يَغْشاهُمُ الْعَذابُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَ مِنْ تَحْتِ
أَرْجُلِهِمْ): آن روزى كه عذاب و آتش دوزخ فرا گيرد آنان را از بالاى سر و از زير
پاها و مقصود آنست كه عذاب تمام بدن آنان را فرا گرفته نه آنكه بگوشهاى از بدن
ايشان رسيده باشد.
«حسن» گويد هيچ موضعى از بدن آنان نباشد مگر آتش باو رسيده و معذب
است نظير آيه شريفه(لَهُمْ مِنْ جَهَنَّمَ مِهادٌ وَ
مِنْ فَوْقِهِمْ غَواشٍ) يعنى براى ايشان از جهنم بسترى و از-
آتش- بر رويشان پوششى است.
(وَ يَقُولُ ذُوقُوا ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ): و
ميگويد (پاسبان جهنم) بچشيد جزاء اعمال خود را كه در دنيا آن را انجام ميداديد.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 79