چنان كه گويى «ما يفوتنى فلان ها هنا و لا بالبصرة لو صار اليها» يعنى فلانى نتواند از چنگ من بگريزد چه اينجا باشد و چه در بصرة و اين پاسخ از قطرب است و معناى گفتار مقاتل ميباشد.

ب: معنى جمله اين است كه «و لا من فى السماء بمعجزين» و نه آنان كه در آسمانند عاجز كننده باشند، پس «من» در آيه حذف شده چون ظاهر كلام دلالت بر او دارد چنان كه نظيرش را حسان شاعر در شعر گفته:

يعنى آيا كسى كه رسول خدا 6 راهجو و اهانت ميكند با كسى كه مدح او نموده و در گرفتارى‌ها او را يارى ميكند مساوى است.

پس گويا در تقدير «و من يمدحه و ينصره سواء ام لا يتساوون» است.» و مقصود آنكه (من) از شطر دوم شعر حذف شده چون در جمله اول بوده و دلالت بر محذوف مينموده، و اين جواب بعقيده «فراء» بوده و اهل بصره آن را ضعيف ميدانند.

(وَ ما لَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا نَصِيرٍ): و غير از خدا يارى كننده و كمك دهنده‌اى براى شما نيست تا شما را مدد كند و عذاب خداوند را از شما دور نمايد، بنا بر اين مغرور به بت‌ها نشده و آن را شفيع و يار خود نپنداريد. و گفته شده «ولى» آن كسى است كه شخصا كمك ميكند و «نصير» با آن كسى ميگويند كه گاهى شخصا و گاهى بوسيله ديگران يارى و مدد مينمايد.

(وَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآياتِ اللَّهِ‌): و مردمى كه كافر شدند بآيات خدا يعنى قرآن و ادله خداوند را انكار نمودند.

(وَ لِقائِهِ‌): و روز قيامت را انكار كردند.

(أُولئِكَ يَئِسُوا مِنْ رَحْمَتِي‌): ايشان نااميد از رحمت من ميباشند (و با اين جمله) خداوند يأس آنان را از رحمت و بهشت خويش خبر داده است. و ممكن است معنى اين جمله چنين باشد كه حتماً ايشان مأيوس از رحمت من باشند (چون منكر آيات خدا و قيامتند).