نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 231
و بعضى چون ابن مسعود و قتاده و سدى گويند
مقصود جنگ بدر است كه براى قريش پيش آمده و عدهاى كشته دادند- و بالآخره سپاه
اسلام پيروز شد و اين اولين قدم در پيروزى آئين حق بر باطل بوده تا افكار خفته
بيدار شود و به آئين خدا پرستى ايمان آورد-.
«مقاتل» گويد: مراد ابتلاء ايشان است بگرسنگى مدت هفت سال در مكه
بقدرى كه مردارها و سگها را نيز خوردند.
و از «عكرمة» و «ابن عباس» نقل شده كه مراد حدود است.
و بعضى چون «مجاهد» گويد كه مقصود عذاب قبر باشد.
اما امام صادق (ع) و بلكه در بسيارى از روايات امام باقر و امام صادق
عليهما- السلام فرمودند كه مراد آمدن دجال و مركوبش است.
(لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ): تا بشود بازگشت
بسوى حق نموده و از كفر توبه نمايند و بعضى گويند يعنى تا بشود ديگران پند گرفته و
بگناه كفر گرفتار نگردند.
(وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذُكِّرَ بِآياتِ رَبِّهِ): و كيست ستمكارتر بر جان خويشتن از آنكه يادآورى و پند داده شد بر
نشانهاى خداوند تا بتواند خدا را بشناسد و بروز قيامت و پاداش عمل ايمان آورد.
(ثُمَّ أَعْرَضَ عَنْها): پس روى برتافته، دورى كند
و تمامى آنها را ناديده فرض نمايد( إِنَّا مِنَ
الْمُجْرِمِينَ): البته ما از گنه كاران، آنان كه فرامين خدا را ناديده گرفته و
ارتباط خود را با او و دستوراتش قطع نمودند.
(مُنْتَقِمُونَ): انتقام گيرندگانيم و عذاب
لازم را بر ايشان حلال نموده اعزام ميداريم.
(فَلا تَكُنْ فِي مِرْيَةٍ مِنْ لِقائِهِ):
پس نباش تو در شك از ديدار او يعنى ملاقات تو با موسى در شبى كه بمعراج- مسافرت
آسمانها- مىآيى، و اين تفسير از «ابن عباس» آمده.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 231