نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 232
و در حديث وارد شده كه رسول خدا 6 فرمود:
چون شب معراج بآسمانها رفتم، موسى بن عمران را ديدم مردى بلند قد با موهاى پيچيده
كه گويا از مردم قبيله شنوه[1] بود، و
عيسى بن مريم را ديدم مردى با اندامى متوسط متمايل به سرخى و سفيدى و موهاى
فروهشته- بر خلاف پيچيده-.
و بنا بر اين مقصود آنكه بپيامبر 6 وعده داده شد كه پيش از مرگ با
موسى ملاقات خواهى نمود. و بر اين تفسير، «مجاهد و سدى» هم موافق است.
پارهاى گويند: يعنى تو در شك نباش كه در قيامت موسى با تو ملاقات
كند. از «زجاج» آمده كه پارهاى گفتهاند: يعنى تو در شك نباش كه موسى كتاب تورات
را ديده- و ما بر او فرستاديم-.
پاره ديگر گويند: يعنى تو در شك نباش كه موسى آزارهايى از ملت خود
ديده و اين تفسير موافق گفتار «حسن» باشد پس مقصود آنست كه تو نيز آزارهايى در راه
تبليغ احكام اسلامى خواهى ديد و در اين امر شكى نيست.
(وَ جَعَلْناهُ هُدىً لِبَنِي إِسْرائِيلَ): و
قرار داديم موسى را رهبرى براى بنى اسرائيل و اين تفسير موافق قول «قتاده» بوده،
اما از «حسن» آمده كه يعنى ما كتاب تورات را هدايت براى آنان قرار داديم.
(وَ جَعَلْنا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا): و قرار داديم از ايشان- بنى اسرائيل- پيشوايانى كه بسبب آنان هدايت
يافته و كارهاى شايسته انجام دهند و اين گفتار «قتاده» مىباشد، لكن پارهاى معتقدند
كه مقصود پيامبران بنى اسرائيل است كه مردم را براه مستقيم حق دعوت مينمودند.
(لَمَّا صَبَرُوا): چون كه شكيبايى نمودند
رهبران الهى واقع شدند.
(وَ كانُوا بِآياتِنا يُوقِنُونَ): و
بودند- آن رهبران- به آيتهاى خدا يقين داشته و هرگز در آنها شك نمىنمودند.
[1]- شنوه: قبيلهاى از مردم يمن مىباشند كه بر اثر خصوصيات
محيطى موهاى سر و تن آنان پيچيده است.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 232