نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 12
بىنياز از جهانيان است. آنان كه ايمان
آوردند و كارهاى شايسته كردند همانا محو خواهيم نمود گناهانشان را و پاداش خواهيم
داد آنان را بهتر از اعمال نيكشان. و ما بآدميان سفارش كرديم كه در حق پدر و مادر
خود نيكى كنند و اگر آنان بكوشند تا بمن كه (خداى يگانهام) از روى جهل و نادانى
شرك آورى هرگز از ايشان فرمان مبر. بازگشت شما بسوى من است و شما را بآنچه (از نيك
و بد) انجام دادهايد آگاه خواهم ساخت آنان كه ايمان آوردند و اعمال شايسته انجام
دادند آنان را جزو شايستگان قرار ميدهيم. پارهاى از مردم كسانى هستند كه ميگويند
بخدا ايمان آورديم ولى چون در مجاهدتهاى راه خدا آزار ببينند، آزار از مردم را چون
عذاب خدا ميدانند و اگر نصرتى از پروردگار تو (اى پيامبر) برسد، ميگويد البته ما
با شما بوديم آيا خدا آگاهتر نيست بآنچه در سينهى جهانيان است.
اعراب:
حسنا: مفعول فعل محذوف است و در تقدير چنين بوده «و وصينا الانسان
بأن يفعل بوالديه حسنا».
(ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ):
اين جمله موصول و صله و در محل نصب است تا مفعول «تشرك» باشد.
شأن نزول:
كلبى گويد: كه آيه اخير (10) در باره عياش بن ابى ربيعه مخزومى نازل
شده، زيرا او اسلام آورده بود و از ترس قوم و قبيلهى خود بسوى مدينه مهاجرت نمود
قبل از آنكه پيامبر مهاجرت كند. مادر عياش بنام اسماء دختر مخزومة بن ابى جندل
تميمى با شنيدن مهاجرت فرزندش قسم ياد كرد كه چيزى نمىخورم و نميآشامم و بنظافت
سر و صورت اقدام نكرده و هرگز داخل خانه و زير سقف نخواهم رفت تا فرزندم باز گردد.
او دو فرزند ديگرى داشت بنام (ابو جهل و حرث) كه فرزندان هشام شوهر پيشين اسماء
بودند و از ناحيه مادر با عياش برادر محسوب مىشدند، آنان چون ناراحتى و اضطراب
مادر را مشاهده نمودند، سوار بر مركب شده و بدنبال
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 12