نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 115
بدانان و قرار داد ما بين شما دوستى و
مهربانى البته در اين كار نشانههايى (از خدا- شناسى) براى گروه انديشمندان است. و
از آيتهاى او آفرينش آسمانها و زمين و گوناگونى زبانها و رنگهاى شما (بر اساس
محيط زيست) بوده البته در اين كار نشانه- هاى (خدا شناسى) براى دانايان است. و از
آيتهاى او خوابيدن شما در شب و روز و تهيه روزى و معيشت شما از فضل او بوده كه
البته در اين نشانههاى (خدا شناسى) براى گروه شنوندگان است. و از آيتهاى او
اينكه مىنمايد بشما برق را بيمى و اميدى و ميفرستد از آسمان آبى را كه زنده سازد
بدان زمين را پس از مردنش البته در اين نشانههايى براى گروه با خردان است. و از
آيتهاى او آنكه بپا بايستد آسمان و زمين بامر او سپس هنگامى كه بخواند شما را كه
خواندن از زمين (و قبر) است در آن گاه بيرون بيائيد.
قرائت:
للعالمين: «حفص» لام آخرين او را بكسر و ديگران با فتحه قرائت
نمودهاند.
دليل:
«ابو على» گويد كه دليل «حفص» در كسره لام و اختصاص آيه به عالم و
دانشمندان از آن نظر است كه دانشمند وقتى در خلقت آسمانها و زمين و اختلاف زبانها
نظر افكنده با همين مشاهدات براى خداشناسى استدلالى كند كه از قدرت جاهل خارج است،
ولى ديگران كه با فتحه خواندهاند چون اين نشانه در حقيقت براى تمامى جهانيان و
انسانها است تا از اين راه بخدا شناسى برسند، اگرچه از آن غفلت ورزند.
اعراب:
(وَ مِنْ آياتِهِ يُرِيكُمُ الْبَرْقَ):
در آن چند قول است:
الف: تقدير (ان) و در اصل «ان يريكم البرق» بوده و چون (ان) حذف شد
فعل مرفوع گرديد.
«طرفه» گويد:
الا اى هذا الزاجرى احضر الوغى
و ان اشهد اللذات هل انت مخلدى
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 19 صفحه : 115