نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 18 صفحه : 48
قرائت:
فارهين: كوفيان و شاميان بدون الف و ديگران با الف خواندهاند. بنا
بر قرائت اول معنى مهارت و بنا بر قرائت ثانى، معنى طغيان و اعتماد به نفس را
ميدهد.
بعضى هر دو را بيك معنى گرفتهاند.
لغت:
هضيم: لطيف مسحر: كسى كه چند بار مسحور شده باشد.
شرب: بهرهاى از آب سوء: بدى عقر: قطع قسمتى از بدن كه هر گاه زياد
باشد موجب مرگ مىشود.
مقصود:
اكنون خداوند در باره قوم ثمود مىگويد:
(كَذَّبَتْ ثَمُودُ الْمُرْسَلِينَ ... إِلَّا عَلى رَبِّ
الْعالَمِينَ): اين قسمت در همين سوره تفسير شده است.
(أَ تُتْرَكُونَ فِي ما هاهُنا آمِنِينَ):
آيا گمان ميكنيد كه در نيكيهايى كه خدا در اين جهان به شما داده است ميمانيد و
گرفتار مرگ و عذاب نمىشويد؟
در حقيقت اين جمله خبر از اين است كه نعمتهاى آنها دوام نمىپذيرد و
سر انجام از آنها سلب مىشود.
سپس بذكر آن نعمتها پرداخته، مىفرمايد:
(فِي جَنَّاتٍ وَ عُيُونٍ وَ زُرُوعٍ وَ نَخْلٍ طَلْعُها هَضِيمٌ): در باغهاى انبوه از درخت و چشمههاى جارى و زراعتها و نخلهايى كه
طلع آن رسيده و پخته است. عكرمه گويد: يعنى طلع آنها تر و نرم است. برخى گويند:
يعنى طلع آن لاغر است. و بعضى گويند: يعنى اگر به طلع آن دست زده شود متلاشى
مىشود. حسن گويد: يعنى در داخل آن هسته نيست.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 18 صفحه : 48