responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي    جلد : 17  صفحه : 91

(رَبُّ الْعَرْشِ الْكَرِيمِ‌): اوست آفريننده سرير خوب و زيبا. وقتى به اشياء جامد، كريم گفته شود، مقصود زيبايى آنهاست. برخى گويند: كريم يعنى هر خير. علت اينكه به عرش كريم گفته ميشود، اين است كه خير آن براى كسانى كه اطراف آن هستند بسيار است. وانگهى هر خيرى از ناحيه عرش بديگران مى‌رسد.

خداوند رب همه موجودات است. اما علت اينكه «رب عرش» گفته شده، اين است كه ميخواهد شرافت و عظمت عرش را افزون كند. مثل‌(رَبَّ هذَا الْبَيْتِ)[1]( وَ مَنْ يَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ لا بُرْهانَ لَهُ بِهِ فَإِنَّما حِسابُهُ عِنْدَ رَبِّهِ‌): آنكه با خداوند يكتا خداى ديگرى ميخواند كه دليلى بر آن ندارد و بصرف ادعا اكتفاء ميكند، حسابش پيش خداست و خداوند باندازه استحقاقش كيفرش ميدهد.

(إِنَّهُ لا يُفْلِحُ الْكافِرُونَ‌): آنها كه منكر نعمتها و يگانگى خدا و قيامتند، ظفر نمى‌بينند و سعادتمند نميشوند. چون اقوال كفار را ذكر كرد، اكنون پيامبر را امر مى‌كند كه از آنها تبرى جسته، متوجه خدا شود. ميفرمايد:

(وَ قُلْ رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ أَنْتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ‌): اى محمد، بگو: خدايا، گناهان را بيامرز و آفريدگانت را نعمت ده كه تو بالاترين نعمت دهندگانى و نعمت تو از همه بيشتر و فضل تو از همه افزونتر است.


[1]- چهار صفت براى خداوند ذكر شده: 1- ملك 2- حق 3- جز او خدايى نيست 4- رب عرش كريم.

چون ملك است مى‌تواند هر گونه حكمى را در باره آفرينش و زنده كردن پس از مرگ صادر كند و حكم او همه جا و نسبت بهر كارى و هر چيزى نافذ است. چون حق است، هر كارى بكند حق است و كار باطل از حق سر نميزند. چون خدايى جز او نيست، مانعى در مقابل اجراى حكمش وجود ندارد و چون رب عرش است و عرش در حقيقت مجتمعى از همه امور است، بنا بر اين همه امور در يد قدرت كامله اوست.

از مجموع اين اوصاف چهارگانه چنين نتيجه گرفته ميشود كه قيامت حق است و غير قابل تخلف و بمقتضاى اين اوصاف وجود و بقاى موجودات و رجوع آنها بسوى خدا قطعى و حتمى است و اگر غير از اين باشد، لغو و عبث و باطل و ناحق است.

نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي    جلد : 17  صفحه : 91
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست