مقصود:

اكنون خداوند به بيان حال دو گروه نيك و بد در روز قيامت پرداخته، مى‌فرمايد:

(فَإِذا نُفِخَ فِي الصُّورِ فَلا أَنْسابَ بَيْنَهُمْ يَوْمَئِذٍ): دو بار نفخ صور ميشود: نفخ مرگ و نفخ حيات. ابن عباس گويد: يعنى وقتى نفخ مرگ ميشود، ميان آنها خويشاوندى وجود ندارد. ابن مسعود ميگويد: يعنى وقتى نفخ حيات- در روز قيامت- ميشود: ميان آنها خويشاوندى نيست. مقصود از نبودن خويشاوندى اين است كه كسى نميتواند نسبت بخويشاوندان خود عاطفه و محبتى نشان دهد با اينكه يكديگر را مى‌شناسند. لكن بواسطه گرفتارى زياد بيكديگر توجه نميكنند.

حسن گويد: صور جمع صورت است. يعنى هنگامى كه ارواح در كالبدها دميده مى‌شوند و مردگان زنده ميگردند، رابطه‌هاى خويشاوندى را اثرى نيست.

اينكه مى‌گويد: خويشاوندى وجود ندارد، بخاطر اين است كه: خويشاوندى براى كمك و دفع زيان است. هنگامى كه اين فايده بر خويشاوندى مترتب نشود، مثل اين است كه بطور كلى خويشاوندى وجود ندارد.

نظير اين آيه است:(يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ وَ أُمِّهِ وَ أَبِيهِ) (روزى كه انسان از برادر و مادر و پدر فرار ميكند: عبس 34 و 35).

برخى گويند: منظور اين است كه در آن وقت كسى افتخار به خويشاوندى نميكند. حال آنكه در دنيا افتخار ميكرد. پس بايد در جمله، محذوفى اعتبار شود.

در حقيقت در آنجا برترى به عمل است نه به خويشاوندى.

پيامبر خدا فرمود: هر حسب و نسبى در روز قيامت منقطع است، جز حسب و نسب من‌[1].

[1]- در مورد نسب پيامبر و منقطع نشدن آن رواياتى هست، لكن ظاهر آيه« فَلا أَنْسابَ بَيْنَهُمْ» عموم و اباى از تخصيص است. امام سجاد( ع) فرمود: خدا بهشت را براى نيكوكاران آفريد.

اگر چه بنده حبشى باشند و جهنم را براى بدان آفريد، اگر چه از قريش باشند. بدليل اينكه خداوند مى‌فرمايد:(فَإِذا نُفِخَ فِي الصُّورِ فَلا أَنْسابَ ...). استاد علامه طباطبائى ميفرمايند: ممكن است منظور از منقطع نشدن نسب رسول اللَّه اين باشد كه خداوند اولاد رسول را در دنيا بكارهايى موفق ميكند كه در آخرت براى آنها مفيد باشد.( الميزان ج 15 ص 81)