نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 17 صفحه : 64
و رؤساى ايشان را گرفتار عذاب آخرت يا عذاب
دنيا- يعنى شمشير بدر- كنيم. برخى گويند: منظور عذاب گرسنگى است. زيرا پيامبر دعا
كرد و بدرگاه خداوند عرضه داشت: «خدايا بر قوم مصر سخت بگير و سالهايى براى آنها
پيش آور همچون سالهاى قوم «يوسف» خداوند آنها را گرفتار قحط كرد تا مردار و گوشت
سگ خوردند.
(إِذا هُمْ يَجْأَرُونَ): در آن وقت به واسطه
شدت عذاب، ناله و فرياد ميكنند. بقولى يعنى كمك ميخواهند و بقولى يعنى بدرگاه خدا
توبه ميكنند.
(لا تَجْأَرُوا الْيَوْمَ إِنَّكُمْ مِنَّا لا تُنْصَرُونَ): امروز ناله نكنيد كه كسى شما را بدفع عذاب ما يارى نميكند.
(قَدْ كانَتْ آياتِي تُتْلى عَلَيْكُمْ فَكُنْتُمْ عَلى
أَعْقابِكُمْ تَنْكِصُونَ): روزى بود كه آيات من براى
شما كافران معذب، خوانده مىشد و شما روى گردان بوديد و تكذيب مىكرديد.
(مُسْتَكْبِرِينَ بِهِ): حرم يا مكه را وسيله برترى
خود بر ساير مردم قرار داده بوديد. بقولى يعنى: از قبول سخنان محمد 6 كبر
مىورزيديد.
(سامِراً تَهْجُرُونَ): شبانه در معايب پيامبر سخن
ميگفتيد و از حق اعراض ميكرديد يا دهان به بدگويى مىگشوديد.
(أَ فَلَمْ يَدَّبَّرُوا الْقَوْلَ):
آيا اينها در باره قرآن دقت نميكنند تا دلائل روشن آن را در باره راستگويى پيامبر
ما دريابند؟!( أَمْ جاءَهُمْ ما لَمْ يَأْتِ آباءَهُمُ الْأَوَّلِينَ): ابن عباس گويد: يعنى آيا نوح و ابراهيم و پيامبران ديگر را بسوى
قومشان نفرستاديم؟ محمد 6 نيز مثل پيامبران ديگران از جانب ما مأمور است.
(أَمْ لَمْ يَعْرِفُوا رَسُولَهُمْ فَهُمْ لَهُ مُنْكِرُونَ): ابن عباس گويد: يعنى آيا اين همان محمدى نيست كه در كوچكى و بزرگى
او را مىشناختند و براستگويى و امانتدارى و وفاى بعهد نزد ايشان معروف بود؟
بدينترتيب آنها را توبيخ ميكند كه با اينكه او را براستى و درستى و شرافت خانوادگى
شناخته بودند، انكارش كردند
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 17 صفحه : 64