نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 17 صفحه : 191
سپس در مقام تبرئه معبودهاى ايشان
مىفرمايد:
(فَقَدْ كَذَّبُوكُمْ بِما تَقُولُونَ):
اكنون معبودها شما مشركين را تكذيب و گفتار شما را رد مىكنند. (بنا بر قرائت ياء
يعنى آنها بگفتار خويش شما را تكذيب مىكنند.)(
فَما تَسْتَطِيعُونَ صَرْفاً وَ لا نَصْراً): اكنون اين معبودهاى
شما قادر نيستند كه عذاب را از شما دور كنند و شما را كمك دهند. (بنا بر قرائت
تاء، يعنى شما نميتوانيد عذاب را از خود دور كنيد و خود را كمك دهيد.)( وَ مَنْ يَظْلِمْ مِنْكُمْ نُذِقْهُ عَذاباً كَبِيراً): كسى كه بوسيله شرك و ارتكاب گناه، ظلم كند، در آخرت او را عذابى
سخت مىچشانيم. اكنون روى سخن به پيامبر است.
(وَ ما أَرْسَلْنا قَبْلَكَ مِنَ الْمُرْسَلِينَ إِلَّا إِنَّهُمْ
لَيَأْكُلُونَ الطَّعامَ وَ يَمْشُونَ فِي- الْأَسْواقِ):
پيش از تو هم هر پيامبرى فرستاديم، غذا ميخورد و در بازارها راه مىرفت.
زجاج گويد: اين آيه پاسخ به ايراد آنهاست كه مىگفتند: چرا پيغمبر
غذا ميخورد و در بازار راه مىرود؟ يعنى در جواب آنها بگو: پيامبران پيشين نيز
چنين بودهاند.
(وَ جَعَلْنا بَعْضَكُمْ لِبَعْضٍ فِتْنَةً):
ما بعضى از شما را وسيله آزمايش بعضى قرار دادهايم. يعنى فقير به غنى امتحان
مىشود. زيرا مىگويد: كاش خداوند مرا هم مثل او غنى كرده بود. و نابينا به بينا
امتحان مىشود. زيرا مىگويد: كاش خدا مرا هم مثل او بينا كرده بود. همچنين بيمار
به سالم. برخى گويند: منظور اين است كه مؤمنين فقير گرفتار استهزاء قريش مىشوند.
زيرا قريش مىگفتند: اينها افراد پست و بردگانند كه به محمد ايمان آوردهاند.
اكنون خداوند به مؤمنين مىگويد:
(أَ تَصْبِرُونَ): آيا شما در برابر اين
آزارها صبر مىكنيد؟
(وَ كانَ رَبُّكَ بَصِيراً): خداوند بصير است.
شما صبر پيشه كنيد. در جاى ديگر در باره مؤمنين مىفرمايد:(إِنِّي جَزَيْتُهُمُ الْيَوْمَ بِما صَبَرُوا)
(امروز آنها را بواسطه اينكه صبر كردند پاداش ميدهم: مؤمنون 111).
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 17 صفحه : 191