خود نميروند.

(إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ أُولئِكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ‌): آنها كه در چنين مواقعى از تو اذن ميگيرند، داراى ايمان حقيقى هستند. اما آنها كه بدون اجازه غيبت مى‌كنند، اهل ايمان نيستند.

(فَإِذَا اسْتَأْذَنُوكَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَنْ لِمَنْ شِئْتَ مِنْهُمْ‌): هر گاه اين افراد مؤمن بخاطر كارها و گرفتاريهاى شخصى از تو اجازه بگيرند، هر كه را خواهى مخيرى كه اجازه دهى يا اجازه ندهى. امام هم پس از پيامبر همين سمت را دارد.

(وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ‌): براى آنها كه اجازه ميگيرند، از خداوند طلب مغفرت كن كه خداوند نسبت به مردم مؤمن آمرزگار و رحيم است.

يعنى از خدا بخواه كه لطف خود را شامل حال ايشان گرداند تا كارى كنند كه مغفرت نصيبشان گردد. بدنبال آن چنين دستور ميدهد:

(لا تَجْعَلُوا دُعاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعاءِ بَعْضِكُمْ بَعْضاً): در باره معنى اين قسمت اقوالى است:

1- خداوند به آنها ياد داده است كه پيامبر را تعظيم كنند و او را بر ساير مردم ترجيح دهند و در موقعى كه او را صدا ميكنند، محمد يا پسر عبد اللَّه نگويند. بلكه «يا رسول اللَّه» و «يا نبى اللَّه» بگويند و با نرمى و تواضع او را صدا كنند.

2- خداوند آنها را بر حذر داشته است از اينكه كارى كنند كه آنها را نفرين كند. زيرا دعاى او با دعاى ديگران فرق دارد و اگر دعا كند مستجاب ميشود.

3- دعوت پيامبر با دعوت شما فرق دارد. او هر چه بگويد، از جانب خدا مى‌گويد و اگر كسى از فرمان او سرباز زند، از فرمان خدا سرباز زده است.

(قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الَّذِينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنْكُمْ لِواذاً): خداوند ميداند كه چه كسانى از پيامبر مخفى مى‌شوند و از او فرار ميكنند. در روزهاى جمعه، افراد منافق از استماع خطبه پيامبر خدا تنفر داشتند. از اين جهت خود را در پناه بعضى از اصحاب قرار ميدادند و فرار ميكردند، بدون اينكه اجازه گرفته باشند. لحن اين آيه نسبت به اين اشخاص‌