نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 16 صفحه : 226
نميكند و يك روز پيش خداى مانند هزار سال
است از روزهايى كه مىشماريد.
چه قريهها كه آنها را مهلت دادم و اهلشان ظالم بودند. سپس گرفتمشان
و بازگشت بسوى من است. بگو: اى مردم، من براى شما ترسانندهاى آشكارم. آنها كه
ايمان آوردند و عمل صالح كردند، برايشان مغفرت و روزى خوبى است و آنها كه در راه
ابطال آيات ما كوشش كردند و مسابقه گذاشتند، اصحاب دوزخند.
قرائت:
تعدون: ابن كثير و اهل كوفه- بجز عاصم- به ياء و ديگران به تاء
خواندهاند.
قرائت ياء با «يستعجلونك» مناسب است.
معاجزين: ابن كثير و ابو عمرو در اينجا و در سوره سبا بصيغه اسم فاعل
از باب تفعيل خواندهاند. اين قرائت به معناى اين است كه آنها به ياران رسول نسبت
عجز ميدادند و قرائت ديگران به معناى اين است كه آنها گمان ميكردند: ما عاجز
هستيم.
مقصود:
اكنون دستور مىدهد كه در باره سرگذشت آنها كه پيامبران خدا را تكذيب
كردند بينديشند و عبرت بگيرند. مىفرمايد:
(أَ فَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ):
آيا قوم تو در سرزمينهاى يمن و شام گردش نميكنند؟
(فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ يَعْقِلُونَ بِها أَوْ آذانٌ يَسْمَعُونَ
بِها): تا با چشم دل حوادث آموزنده را بنگرند و بگوش خويش داستان زندگى و
مرگ و سعادت و بدبختى گذشتگان را بشنوند و تعقل كنند و عبرت گيرند.
(فَإِنَّها لا تَعْمَى الْأَبْصارُ وَ لكِنْ تَعْمَى الْقُلُوبُ
الَّتِي فِي الصُّدُورِ): زيرا چشمها كور نميشوند، اما دلها كه
در سينههايند، كور مىشوند.
اينكه مىگويد: دلهايى كه در سينههايند، براى تأكيد است و الا جاى
دل در سينه است. چنان كه مىگويد:(يَقُولُونَ
بِأَفْواهِهِمْ) (آل عمران 167) با دهانشان
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 16 صفحه : 226