نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 15 صفحه : 61
من و اطرافيان من بيشتر از تست. علت اينكه
«اطرافى» را «نفر» ناميدهاند. اين است كه بدنبال حاجت شخص حركت مىكنند.
قتاده و مقاتل گويند: يعنى خدمتگزاران و فرزندانى بهتر و نيرومندتر
از تو دارم.
(وَ دَخَلَ جَنَّتَهُ وَ هُوَ ظالِمٌ لِنَفْسِهِ قالَ ما أَظُنُّ
أَنْ تَبِيدَ هذِهِ أَبَداً): ثروتمند بيچاره، كه با كفر
و معصيت بخود ستم ميكرد، با غرور و نخوت، داخل باغ شده، گفت:
فكر نمىكنم هيچوقت اين باغ و اين ميوهها از ميان بروند.
برخى گويند: يعنى گمان نمىكنم اين دنيا هرگز فانى شود.
(وَ ما أَظُنُّ السَّاعَةَ قائِمَةً): و
گمان نمىكنم چنان كه دينداران مىگويند، قيامت و حساب و كتابى در كار باشد.
(وَ لَئِنْ رُدِدْتُ إِلى رَبِّي لَأَجِدَنَّ خَيْراً مِنْها مُنْقَلَباً): اگر هم قيامت و حساب و كتابى در كار باشد و دينداران راست بگويند،
من كه بنده عزيز و نازدانه خدا! هستم، در آنجا نيز باغى بهتر و سرسبزتر از اين
بدست خواهم آورد.
زجاج گويد: از اينجا استفاده ميشود كه مرد مؤمن به او اعلام كرده بود
كه قيامت و حساب و كتابى هست و مرد ثروتمند، اين مطلب را در پاسخ وى گفته است.
يعنى: همانطورى كه در دنيا خداوند اين نعمت را به من بخشيده است، در
آخرت نيز نعمتى بهتر به من عطا مىكند، زيرا من پيش خدا عزيز هستم.
اين مطلب، در حقيقت پندار هر جاهل مغرورى است. اينها تصور مىكنند كه
خداوند به مردمى مال ميدهد كه آنها را دوست بدارد.
برخى گفتهاند: يعنى در آخرت، بهتر از آنچه در دنيا كسب كردهام،
بدست خواهم آورد.
از اينجا استفاده ميشود كه او در نفى معاد قاطع نبود، بلكه ترديد
داشت.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 15 صفحه : 61