responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي    جلد : 15  صفحه : 40

رجوع به يهود نكنند و از آنها چيزى نپرسند، زيرا پيامبر به گفته خداوند اعتماد داشت و از كسى سؤال نميكرد.

(وَ لا تَقُولَنَّ لِشَيْ‌ءٍ إِنِّي فاعِلٌ ذلِكَ غَداً إِلَّا أَنْ يَشاءَ اللَّهُ‌): در باره معناى اين جمله، چند وجه است:

1- خداوند پيامبر خود را منع مى‌كند از اينكه بگويد: فردا فلان كار را خواهم كرد، مگر اينكه آن كار را بخواست و مشيت خداوند مقيد سازد و بگويد:

«ان شاء اللَّه». اخفش گويد: يعنى «الا ان تقول ان شاء اللَّه» پس از حذف فعل «تقول» فعل مشيت، بصورت فعل مستقبل در آمد.

بنا بر اين، خداوند ميخواهد مردم را ادب كند و تعليم دهد كه هر گاه از كارى در آينده خبر مى‌دهند، اين كلمه را بگويند، تا بطور قطع ادا نشده باشد. تا اگر انجام نگرفت، دروغى نگفته باشند و مخالفتى نسبت بسوگندى كه ممكن است ياد شده باشد، صورت نگيرد. اين وجه، مضمون گفته ابن عباس است.

2-(أَنْ يَشاءَ اللَّهُ) بر حسب ظاهر، جانشين مصدر است. يعنى: نگو: كارى را فردا انجام ميدهم مگر بر حسب مشيت خداوند.

اين وجه، از فراء است و وجه خوبى است و احتياج به تقدير و حذف در كلام نيست. مقصود اين است كه: نگو: كارى انجام ميدهم مگر آنچه خداوند بخواهد و اراده كند. بديهى است كه خداوند جز طاعت و نيكى اراده نميكند، بنا بر اين مثل اينكه گفته است: نگو: كارى را ميكنم. بلكه بگو تنها نيكيها و طاعات را انجام ميدهم.

ممكن است گفته شود: بنا بر اين تنها انسان ميتواند خبر دهد كه در آينده، طاعت را انجام ميدهم. در حالى كه بدون ترديد، انسان مى‌تواند بگويد كه در آينده، كارهاى مباح را انجام ميدهم. بديهى است كه كار مباح، مثل سفر تفريحى، عبادت و طاعت نيست.

لكن بايد توجه داشت كه اين نهى براى حرمت نيست، بلكه براى ارشاد و

نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي    جلد : 15  صفحه : 40
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست