نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 15 صفحه : 138
فلا كل ما ترجو من الخير كائن
و لا كل ما ترجو من الشر واقع
يعنى: هر چيزى كه اميد دارى و هر شرى كه از آن بيم دارى، واقع
نمىشود.
برخى گفتهاند: منظور از شريك قرار ندادن كسى با خدا، ترك ريا است
مجاهد گويد: مردى خدمت پيامبر شرفياب شد و عرض كرد: من صدقه مىدهم و صله رحم
مىكنم و اين كارها را براى خدا انجام مىدهم، لكن مردم اينها را نقل مىكنند و
مرا مىستايند. من هم خوشحال مىشوم و دچار عجب و خودخواهى مىشوم. پيامبر ساكت شد
و چيزى نگفت، از اين جهت اين آيه نازل شد. عطا از ابن عباس نقل كرده است كه:
خداوند مىگويد كسى را در عبادت شريك خدا قرار ندهند و منظور اين است كه عمل را
براى خدا انجام بدهد و انتظار مدح و ثنا نداشته باشد، از اينرو مستحبّ است انسان
صدقه را براى تقسيم بدست ديگرى بدهد تا فقرا در برابرش تعظيم نكنند. از پيامبر
گرامى اسلام روايت شده است كه: خداوند فرمود: من از تمام شركا بىنيازتر هستم. كسى
كه عملى انجام دهد و ديگران را در آن عمل با من شريك سازد، من از آن عمل بيزارم و
عمل را براى همان شريك مىگذارم. اين حديث در صحيح مسلم آمده است. عبادة بن صامت و
شداد بن اوس گويند: از پيامبر خدا شنيديم كه: هر كس نماز ريايى بخواند، مشرك است و
هر كس روزه ريايى بگيرد، مشرك است. سپس اين آيه را خواند. امام رضا 7
روزى بر مأمون وارد شد. ملاحظه كرد كه مأمون وضو مىگيرد و غلامى آب بر دستش
مىريزد. فرمود: در عبادت خدا مشرك مباش.
مأمون غلام را از خود دور كرد و خود وضو گرفت. برخى گفتهاند: اين
آيه، آخرين آيهاى است كه بر پيامبر گرامى نازل شده است. ابن بابويه روايت كرده
است كه على (ع) فرمود: هر كس اين آيه را بخواند، در بستر خواب او نورى بطرف خانه
كعبه، تابش مىكند و اگر از اهل مكه باشد، نور بطرف بيت المقدس مىتابد. امام صادق
(ع) فرمود: هر كس آيه آخر سوره كهف را در وقت خواب بخواند، در هر ساعتى كه بخواهد
بيدار مىشود.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 15 صفحه : 138