نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 15 صفحه : 120
نمىرسد. در آنجا احساس كرد كه گويا خورشيد
در چشمهاى گلآلود و تيره رنگ فرو مىرود. اگر چه در حقيقت در پشت آن پنهان
مىشد، زيرا خورشيد در آب نمىنشيند، بلكه در آسمان است. هر گاه انسان در كنار يا
در داخل دريا باشد، احساس مىكند كه خورشيد در آب دريا غروب مىكند و هر گاه در
خشكى باشد، احساس مىكند كه خورشيد در خاك غروب مىكند، اما هيچيك واقعيت ندارد.
مقصود از «عين حمئة» چشمه گلآلود و سياه رنگ و مقصود از «عين حاميه» چشمه آب گرم
است. كعب گويد:
از اينجا بر مىآيد كه قومى كه ذو القرنين بر سر آن چشمه ديد، كافر
بودند، از اينرو خداوند به او دستور مىدهد كه آنها را بكشد، يا اسير كند و آنها
را تحت تربيت قرار دهد.
برخى گفتهاند: خدا او را مخير كرد كه آنها را بكشد يا ببخشايد. كسانى
كه ذو القرنين را پيامبر دانستهاند، بهمين آيه استدلال كردهاند. گويند: فهميدن
امر خدا از روى وحى و آنهم تنها براى انبيا ممكن است. كعبى گويد: خداوند باو الهام
كرد. ابن انبارى گويد: اگر پيامبر بوده، خدا باو وحى كرده و اگر نبوده، باو الهام
كرده است. چنان كه مىفرمايد:( وَ أَوْحَيْنا إِلى
أُمِّ مُوسى) (قصص 7: يعنى به مادر موسى الهام كرديم). قتاده گويد: سياست ذو
القرنين مطابق قضاى الهى بود.
(قالَ أَمَّا مَنْ ظَلَمَ فَسَوْفَ نُعَذِّبُهُ): ابن عباس گويد: يعنى ذو القرنين گفت:
هر كس مشرك شود، او را مىكشيم مگر اينكه توبه كند.
(ثُمَّ يُرَدُّ إِلى رَبِّهِ فَيُعَذِّبُهُ عَذاباً نُكْراً): پس از اينكه او را كشتم، بسوى خدا ميرود و گرفتار عذاب جهنم مىشود
كه سختتر است.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 15 صفحه : 120