نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 51
ندارند و اينان، خودشان دروغگو هستند.
قرائت:
يلحدون: كوفيان- بجز عاصم- بفتح ياء و حاء و ديگران بضم ياء و كسر
حاء خواندهاند. هر دو قرائت به يك معنى است. لكن در قرآن مصدر باب افعال بكار
رفته و بنا بر اين قرائت دوم، مناسبتر است (وَ
مَنْ يُرِدْ فِيهِ بِإِلْحادٍ): حج 25) لسان: در قرائت غير
مشهور «اللسان» آمده است.
لغت:
تبديل: برداشتن چيزى و گذاشتن چيزى ديگر به جاى آن. تبديل و استبدال
و ابدال به يك معنى هستند.
لسان: زبان. عرب به قصيده گويد: «لسان فلان» يعنى زبان فلان كس است.
شاعر گويد:
لسان السوء تهديها الينا
و حنت و ما حسبتك ان تحينا
يعنى: تو قصيده بدى بما اهدا مىكنى. گمراه شدى و گمان نمىكردم كه
گمراه شوى.
مقصود:
اكنون از حالات كافران خبر داده، مىفرمايد:
(وَ إِذا بَدَّلْنا آيَةً مَكانَ آيَةٍ):
هر گاه آيهاى را نسخ كنيم و بجاى آن آيهاى ديگر قرار دهيم. به اين ترتيب كه هم
آيه را و هم حكم آن را برداريم يا اينكه تنها حكم آن را برداريم و خود آيه را باقى
گذاريم.
(وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يُنَزِّلُ): و
خداوند به مصالح احكامى كه مىفرستد داناتر است، بنا بر اين در هر زمانى آنچه
مصلحت است مىفرستد. بديهى است كه مصالح با اختلاف زمانها تغيير مىكنند، چنان كه
با اختلاف اجناس و صفات نيز تغيير مىكنند.
(قالُوا إِنَّما أَنْتَ مُفْتَرٍ):
مشركين مىگويند: تو فقط نسبت دروغ به خداوند مىدهى.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 51