نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 49
وقت نماز. در اول سوره «فاتحه» در باره
اختلاف قراء، در خصوص لفظ «استعاذه» سخن گفتهايم.
(إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطانٌ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَلى
رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ): شيطان، بر كسانى كه بخدا
ايمان دارند و بر پروردگارشان توكل مىكنند، تسلطى ندارد. يعنى نمىتواند آنها را
بر كفر و معصيت، مجبور كند. قتاده گويد: يعنى نسبت به معصيتهايى كه مردم را به
آنها دعوت مىكند، دليلى ندارد.
(إِنَّما سُلْطانُهُ عَلَى الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ وَ الَّذِينَ
هُمْ بِهِ مُشْرِكُونَ): تنها بر كسانى تسلط دارد، كه او را
اطاعت كرده، دعوت او را بپذيرند و از اغواى او پيروى كنند و به سبب اطاعت از او،
براى خداوند شريك قرار دهند.
مجاهد گويد: يعنى كسانى كه در عبادت، بخدا شرك آوردهاند.
نظم آيات:
(فَإِذا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ ...)
متصل است به آياتى كه مردم را امر باطاعت خداوند كرد. بدنبال آن آيات دستور مىدهد
كه از شيطان كه مردم را به معصيت امر مىكند، به خداوند پناه برند و از او بترسند.
علت اينكه فقط پناه بردن بخدا را بهنگام قرائت قرآن اختصاص داده، اين است كه: قرآن
اساس دين و از همه امور ديگر مهمتر است.
برخى گويند: متصل است به( وَ نَزَّلْنا
عَلَيْكَ الْكِتابَ تِبْياناً ...) ميان اين دو قسمت، يك سلسله
امرها و نهىها بصورت جمله معترضه، قرار داد، سپس برگشت باصل مطلب و دستور داد كه
در موقع قرائت قرآن بخداوند پناه برند.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 49