نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 218
سپس مىفرمايد:
(قُلْ لَوْ أَنْتُمْ تَمْلِكُونَ خَزائِنَ رَحْمَةِ رَبِّي إِذاً لَأَمْسَكْتُمْ
خَشْيَةَ الْإِنْفاقِ): به اين كافران بگو: اگر شما مالك
خزانههاى روزى پروردگار بوديد، از ترس فقر و تهيدستى از انفاق آن خوددارى
مىكرديد. اين معنى از ابن عباس و قتاده است.
برخى گويند: يعنى اگر شما مالك نعمتهاى پروردگار بوديد، زيرا خداوند
را خزانهاى نيست كه رحمت خود را در آنجا ذخيره كند. آن گاه از آنجا خارج سازد.
اين كارها از مردم است.
(وَ كانَ الْإِنْسانُ قَتُوراً):
ابن عباس و قتاده گويند: يعنى انسان بخيل است.
اين آيه پاسخ اين است كه: مىگفتند: هرگز ايمان نمىآوريم، جز اينكه
از زمين چشمهاى ظاهر سازى.
ظاهر اين است كه اين جمله، عموم است. يعنى همه انسانها بخيلند، حال
آنكه مىبينيم برخى از انسانها بخيل نيستند. لكن از آنجا كه اكثر انسانها بخيل
هستند، جايز است كه جانب اكثر را غلبه دهيم و بگوييم: همه انسانها بخيلند.
علاوه بر آن، انسان هر اندازه هم بخشنده و سخى باشد، بخشش او در
برابر بخشش خداوند ناچيز و سخاوت او بخل است، زيرا انسان، چيزى را مىبخشد كه مورد
احتياجش نباشد. اما آنچه كه مورد احتياجش هست، براى خود نگه مىدارد و از بخشش آن
خوددارى مىكند ولى خداوند احتياجى ندارد، بنا بر اين نعمتهاى خود را به مطيع و
عاصى مىبخشد و ترسى از احتياج و فقر ندارد.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 218