نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 217
آيا نمىدانند كه آفريدگار آسمانها و زمين
قادر است كه مثل آنها را خلق كند؟ زيرا كسى كه قادر بر چيزى باشد، مثل و نظير آن
را هم مىتواند خلق كند. البته، اين در صورتى است كه آن چيز، داراى مثل و شبيهى از
جنس خود باشد. هر گاه بتواند مثل آنها را خلق كند، قادر است كه خود آنها را هم
بازگرداند. زيرا باز گرداندن از انشاء، آسانتر است.
برخى گويند: يعنى قادر است كه دو باره آنها را خلق كند و منظور از
مثل آنها، خود آنهاست، زيرا مثل هر چيزى با آن چيز بيك حال و برابر است. بدين
ترتيب چه مانعى دارد كه: مثل چيز، بگويند و خود آن چيز را اراده كنند. مثل «مثلك
لا يفعل» يعنى: تو چنين كارى نمىكنى و مثل:(
لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَيْءٌ) يعنى: هيچ چيز، مثل خدا
نيست.
در اينجا اين قسمت را تمام كرده، مىفرمايد:
(وَ جَعَلَ لَهُمْ أَجَلًا لا رَيْبَ فِيهِ):
براى باز گرداندن آنها مدتى قرار داده است كه در باره آن ترديدى نيست و حتماً وقوع
پيدا مىكند.
برخى گويند: يعنى براى آنها مدتى معين كرده است كه در باره آن
بينديشند و دريابند كه هر كس قادر بر خلق چيزى باشد، بر بازگرداندن و زنده كردن آن
نيز قادر است.
برخى گويند: يعنى براى آنها مدتى قرار داده است كه زندگى كنند. همين
كه اين مدت سپرى شد، مىميرند.
(فَأَبَى الظَّالِمُونَ إِلَّا كُفُوراً):
ولى مردمى كه بخود ستم كرده و با معصيت، حق خود را ضايع ساختهاند، كارى جز انكار
آيات و نعمتهاى خدا ندارند.
دلالت آيه:
از اين آيه بر مىآيد كه هر گاه كسى قادر بر چيزى باشد، قادر بر مثل
آن نيز هست. در صورتى كه مثل داشته باشد. همچنين برمىآيد كه بر ضد آن نيز قادر
است. همچنين دلالت دارد بر اينكه مىتواند آن چيز را پس از مرگ، زنده سازد.
در صورتى كه قابل زنده كردن باشد.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 217