- يا رسول اللَّه. چگونه در روز قيامت، كافر را بر پيشانى محشور مى‌كنند؟! فرمود:

- همان كسى كه در دنيا او را بر دو پا راه مى‌برد، مى‌تواند در روز قيامت، او را بر پيشانى ببرد.

اين روايت را بخارى و مسلم، در صحيح خود آورده‌اند.

(عُمْياً وَ بُكْماً وَ صُمًّا): ابن عباس گويد: يعنى از ديدن منظره‌هاى شادى بخش نابينا و از گفتن مطالب مفيد، گنگ و از شنيدن صداهاى لذت بخش كرند. گويا اين اعضا را از كف داده‌اند.

برخى گويند: بكيفر سكوت از حق، گنگ و بكيفر نديدن حق، كور و بكيفر ترك شنيدن حق و گوش دادن به باطل، كر محشور مى‌شوند.

مقاتل گويد: اين در آن هنگامى است كه خدا به آنها مى‌گويد: دور شويد و با من تكلم نكنيد.

حسن گويد: آنها كور و كر و گنگ، محشور مى‌شوند، سپس چشم و گوش و زبان آنها بكار مى‌افتد.

(مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ كُلَّما خَبَتْ زِدْناهُمْ سَعِيراً): جاى آنها در جهنم است.

هر گاه شعله آن فرو نشيند، بر اشتعال آن مى‌افزاييم و آن را روشن مى‌سازيم.

ممكن است گفته شود: در چنين حرارت شديدى، انسان چگونه زنده مى‌ماند؟! گوييم: خداوند قادر است كه آنها را در چنين شرايطى زنده نگه دارد و از رسيدن آتش به جاهاى خطرناك بدنشان جلوگيرى كند.

(ذلِكَ جَزاؤُهُمْ بِأَنَّهُمْ كَفَرُوا بِآياتِنا): اين است جزاى آنها، زيرا آيات ما را تكذيب كرده، بآن كفر ورزيدند.

(وَ قالُوا أَ إِذا كُنَّا عِظاماً وَ رُفاتاً أَ إِنَّا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقاً جَدِيداً): معناى اين قسمت، در همين سوره گذشت.

(أَ وَ لَمْ يَرَوْا أَنَّ اللَّهَ الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ‌ قادِرٌ عَلى‌ أَنْ يَخْلُقَ مِثْلَهُمْ:)