نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 174
(لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ):
تا بر كشتى سوار شويد و در دريا گردش كنيد و كارهايى انجام دهيد كه به صلاح دنياى
شما يا دين شماست.
(إِنَّهُ كانَ بِكُمْ رَحِيماً):
خداوند كه اين نعمتها را در دسترس شما قرار داده، نسبت به شما رحيم است.
(وَ إِذا مَسَّكُمُ الضُّرُّ فِي الْبَحْرِ ضَلَّ مَنْ تَدْعُونَ
إِلَّا إِيَّاهُ): هر گاه در دريا دچار زيانى بشويد و بادها از حركت باز ايستند يا
امواج دريا شما را تهديد كنند و ... هر معبودى از ياد شما مىرود، جز خداوند يكتا.
در اين حالت، تنها از خداوند يكتا نجات، مىخواهيد و بدرگاه او استغاثه مىكنيد و
بغير او توجهى نداريد.
(فَلَمَّا نَجَّاكُمْ إِلَى الْبَرِّ أَعْرَضْتُمْ): اما همين كه شما را از دريا نجات داد و از غرق شدن، ايمن شديد، از
ايمان به خدا و طاعتش اعراض و كفران نعمت مىكنيد.
(أَ فَأَمِنْتُمْ أَنْ يَخْسِفَ بِكُمْ جانِبَ الْبَرِّ): اين رفتار شما مثل رفتار كسى است كه خيال مىكند، اگر از دريا به
خشكى رود از خطرات، ايمن خواهد بود، از اينرو پس از نجات از دريا از شكر و طاعت
خدا خوددارى مىكنيد، ولى از كجا ايمن هستيد؟ ممكن است شما را در جانب خشكى فرو
برد و در زير خاك پنهان سازد. اينكه مىگويد: جانب خشكى، منظور اين است كه: خداوند
قادر است كه آنها را در گوشهاى از كره پهناور زمين مدفون سازد. برخى گويند: آنها
در ساحل دريا بودند و ساحل دريا كنار خشكى است. در آنجا آنها خود را از خطرات دريا
مصون مىدانستند. خداوند آنها را تهديد كرده، مىگويد:
همانطورى كه از دريا مىترسيديد، از خشكى هم بترسيد.
(أَوْ يُرْسِلَ عَلَيْكُمْ حاصِباً):
آيا ايمن هستيد از اينكه: خداوند بر شما سنگ ببارد؟
مقصود اين است كه او قادر است شما را در خشكى هلاك كند، همانطورى كه
مىتوانست شما را در دريا غرق و نابود سازد.
(ثُمَّ لا تَجِدُوا لَكُمْ وَكِيلًا):
آن گاه كسى را نمىيابيد كه شما را از عذاب خداوند حفظ و در برابر او از شما دفاع
كند.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 174