برابر عذاب خداوند، دفاع كننده‌اى نيست‌

قرائت:

اهل كوفه و يعقوب «صدّوا» بضم صاد و ديگران بفتح صاد خوانده‌اند. در سوره «مؤمن» نيز همين طور قرائت كرده‌اند. «صَدَّ»، مثل «رجَعَ» است. شاعر گويد:

يعنى: بازگشت، هم چنان كه مسيحيان پيش از عيد فصح روزه دارند و از آنچه بر ايشان حلال نيست، باز مى‌گردند. و عمرو بن كلثوم گويد:

يعنى: جام را اى ام عمرو، از ما بازگردانيدى، حال آنكه جام را از سمت راست مى‌چرخانند.

در قرآن كريم گاهى اين فعل اسناد به فاعل داده شده، مثل:(الَّذِينَ كَفَرُوا وَ صَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ) (نساء 176: آنان كه كافر شدند و از راه خدا بازگشتند) و مثل:

(وَ يَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ) (حج 25: و باز مى‌گردند از راه خدا و مسجد- الحرام) بنا بر اين قرائت فتح صاد، نظير آن در قرآن هست، يعنى: مردم را از پيامبر باز مى‌دارند. آنهايى كه فعل را بصيغه مجهول خوانده‌اند، فاعل فعل را سركشان و گردنفرازان دانسته‌اند. ممكن است نظير «صد فلان عن الخير» باشد. يعنى فلان كس كار خيرى انجام نداد، نه اينكه مانعى او را از اينكار منع كرد.

لغت:

استهزاء: مسخره كردن و كوچك شمردن كسى.

املاء: تأخير. اين كلمه از «ملاوه» است و «ملوان» يعنى روز و شب. ابن مقبل گويد:

يعنى: الا اى خانه‌هايى كه گذشت شب و روز آنها را به سختى كهنه و فرسوده ساخته است.