نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 13 صفحه : 7
نازل شده است.
(وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يُؤْمِنُونَ:)
ولى بيشتر مردم، تصديق ندارند كه قرآن از جانب خداوند نازل شده و كتابى است بر حق،
با اينكه اين مطلب واضح است.
(اللَّهُ الَّذِي رَفَعَ السَّماواتِ بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَها:) در آيه پيش، فرمود: بيشتر مردم، به قرآن كريم، ايمان ندارند. اكنون
به ذكر دليلى پرداخته است كه: به موجب آن، تصديق بوجود خداوند، حتمى است.
همانطورى كه گفتيم «عمد» اسم جمع است، يعنى «ستونها». در باره تفسير
آن دو قول است:
1- مقصود اين است كه خداوند، آسمانها را بى ستون، بر افراشته است و
شما هم مىبينيد كه ستونى ندارد. اين قول از ابن عباس و حسن و قتاده و جبايى و ابو
مسلم است. اين قول، صحيحتر است. ابن عباس مىگويد: مقصود اين است كه آسمانها نه
از پايين بر ستونى قرار دارند و نه از بالا به چيزى آويختهاند. زجاج گويد: اين
آيه، استدلال محكمى است بر قدرت خداوند، كه استدلالى از آن واضحتر و محكمتر، نيست،
زيرا- چنان كه مىنگريم- آسمانها زمين را احاطه كرده و كاملا از آن جدا هستند.
2- جمله «ترونها» صفت است براى «عمد». يعنى: آسمانها را ستونى كه شما
مشاهده كنيد، نيست، بنا بر اين بر پايه قدرت بيكران خداوند متعال، استوارند.
[1]- بعيد نيست كه قول دوم صحيح و جمله« ترونها» صفت براى« عمد»
باشد و بنا بر اين، مقصود اين باشد كه: خداوند، آسمانها را بدون ستونى كه شما
ببينيد، برافراشته است.
يعنى: در حقيقت، ستون وجود دارد، لكن شما آن را نمىبينيد و
بدينترتيب، اين آيه، يكى از معجزات جاودانى و علمى قرآن كريم مىباشد و اشاره به
نيروى جاذبه است كه سراسر كائنات را بيكديگر ربط مىدهد و همچون ستونى استوار و
مستحكم، كرات عظيم آسمانى را در مدار- هاى مخصوص، حفظ كرده است.
كشف نيروى جاذبه، بوسيله« نيوتون» آنهم بر اثر سقوط يك سيب،
از درخت، صورت گرفت و ثابت شد كه:
آنچه بيند
عاقل اندر خشت خام
مىبيند جاهل
اندر آينه
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 13 صفحه : 7